[Interview] Unilever wil leiders in zijn stal

De naam Unilever doet bij menig marketeer het hart een keer overslaan. De voedings- en verzorgingsgigant is hoeder van befaamde merken zoals Unox, Calvé, Andrélon, Dove en Ben & Jerry’s, en scoort al jaren hoog op de lijsten van beste werkgevers. Om een kans te krijgen bij Unilever volstaat het niet om alleen de juiste opleiding en hoge cijfers te behalen. De multinational wil leiders met visie aan zich binden die met beide benen in de maatschappelijke klei staan en als je eenmaal binnen bent, volgen opleidings- en persoonlijke ontwikkelingstrajecten via onder meer de eigen Marketing Academy. Diversiteit op de werkvloer is een ander speerpunt, zowel in etnische afkomst als ook in man-vrouw verdeling. In de non-executive board is 38 procent vrouw. Echter, in de ULE [Unilever Leadership Executive Groep, red.] zetelt van de vijftien chief’s en presidenten slechts één vrouw. Voor de Nederlandse Raad van Commissarissen geldt hetzelfde. Op het hoofdkantoor van Unilever in het centrum van Rotterdam spreekt MarketingTribune met Marije Veenbergen over de noodzaak om tentakels uit te slaan in de samenleving, de kracht van het geloof in het geven van verantwoordelijkheden, het belang van voortdurende persoonlijke groei, de waarde van een flexibele bedrijfscultuur in een corporate bedrijf en maatwerk leveren voor je werknemers.

U bent na uw afstudeerstage meteen aan de slag gegaan bij de felbegeerde werkgever Unilever.  Andere werkervaring is dus niet noodzakelijk om bij Unilever aan de slag te gaan?
Nee, hoewel het wel gebruikelijk is maar in mijn geval is het anders gelopen doordat ik mezelf op een andere manier heb kunnen onderscheiden. Ik heb tijdens mijn studie Bedrijfseconomie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam een goede afstudeerstage gelopen bij Unilever en op Oxford heb ik een master behaald. Daarnaast heb ik tijdens mijn studententijd een bestuursfunctie vervuld bij studentenvereniging AIESEC, en ik heb vier maanden ontwikkelingswerk gedaan in Thailand waar ik via Plan International Thaise boeren hielp om geld te lenen en dat op een duurzame en structurele manier in te zetten via microkredieten. Om misverstanden te voorkomen, het gaat bij Unilever niet alleen om een uitzonderlijk cv, het is minstens even belangrijk dat je qua mindset aansluit bij de bedrijfsfilosofie. Je moet bijvoorbeeld met een open en sociale houding in het leven staan. Daarnaast moet je een eigen visie hebben, een leider zijn of in ieder geval potentiële leiderschapskwaliteiten bezitten. Het gaat erom dat je wezenlijk kunt bijdragen aan Unilever en dat vergt meer dan voortzetten wat er al is. Om terug te komen op je vraag, ik heb serieus overwogen om eerst ergens anders werkervaring op te doen, maar tijdens mijn stage voelde ik dat Unilever het bedrijf was waar ik voor wilde werken. Ik heb mijn hart gevolgd en ben vol voor de functie van HR-trainee gegaan. Hoeveel tegenkandidaten ik toen had? Zover ik mij kan herinneren een stuk of honderd.

Waarom wilde u na uw afstudeerstage zo graag bij Unilever in dienst komen?
Tijdens mijn studie werd Unilever vaak aangehaald in allerlei cases met betrekking tot HRM en daardoor wist ik dat Unilever een bedrijf is dat voorop loopt op het gebied van personeelsbeleid, met een nadrukkelijke rol voor strategie. Wat me ook aansprak is dat duurzaamheid diep verankerd is in het dna van Unilever. Onze doelstelling is altijd om op een duurzame manier impact te maken. Wij kunnen daarbij snel schakelen en nieuw beleid daadwerkelijk binnen korte termijn omzetten in concrete acties. Verder heb ik affiniteit met de business waar Unilever zich in begeeft. Het is in het gezin waar ik uit kom altijd een sport om tijdens vakanties een product uit de supermarkt mee te nemen dat in Nederland niet bestaat. Daarnaast sprak de cultuur binnen dit bedrijf me meteen aan. Iedereen heeft hier passie voor wat hij doet en zo’n energieke omgeving geeft energie. Ik wil uitgedaagd worden en spring graag in het diepe, en dat is nou precies wat ik bij Unilever vind.

Marketeers moeten dus bewezen hebben dat zij zich onderscheiden van het gemiddelde en over leiderschapskwaliteiten beschikken. Zou u kunnen toelichten op welke manier marketeers kunnen bewijzen dat ze over deze kwaliteiten beschikken?
Dat kun je bijvoorbeeld doen door tijdens je studie aan de universiteit bewust voor een bepaalde stage te kiezen. Verder waarderen we het zeer als iemand een eigen bedrijf heeft opgericht en op die manier laat zien dat hij over een ondernemende geest beschikt en initiatief durft te nemen. ‘Ga jij het verschil maken?’ is de hamvraag die we altijd stellen. Unilever vraagt en verwacht dus veel van zijn werknemers.

U stelt daar een topsalaris tegenover?
Wij betalen onze medewerkers bovengemiddeld, maar het moet je niet te doen zijn om snel veel geld te verdienen want als je dat wilt dan kun je beter bij een private-equitypartij aan de Amsterdamse gracht gaan werken. Bij ons gaat het om hogere waarden zoals de kans om een duurzaam verschil te maken. We bieden scholing, verantwoordelijkheid, ontwikkelkansen en we zijn flexibel. Thuiswerken omdat je jonge kinderen hebt of vroeg naar huis gaan omdat je een naaste wilt verzorgen als dat nodig is, is prima mogelijk want het gaat om de output, niet om de uurtjes die je op kantoor bent. Ook op andere secundaire voorwaarden scoren we goed, producten koop je bijvoorbeeld goedkoop bij onze Unilevershop.

Hoeveel nieuwe marketeers heeft Unilever Nederland gemiddeld nodig per jaar nodig en op welke manier worden de vacante vacatures uitgezet?
Voor het traineeprogramma zijn dat tien marketeers per jaar. We leiden marketeers zoveel mogelijk zelf op, onder meer door mentoren aan hen te koppelen en ze verder te scholen via onze eigen Marketing Academy. Als er een functie vrijvalt die we niet met iemand uit onze eigen talentenpool kunnen vervangen dan gaan onze eigen recruiters aan de slag. Indien zij ook niemand kunnen vinden dan schakelen we onze vaste gespecialiseerde werving- en selectiebureaus in. Daarnaast verspreiden we de vacature via online wervingsites, onzeeigen social mediakanalen en dat doen onze werknemers ook. Op een vacature reageren doorgaans ongeveer 300 mensen.

Unilever wil een afspiegeling zijn van de maatschappij. Zo is diversity een speerpunt, maar bij de Unilever Leadership Executives is Ritva Sotamaa de enige vrouw en in de Raad van Commissarissen is dat Kitty van der Heijden. Is dat niet erg mager voor een bedrijf dat zich juist op dit vlak zo inzet?
De verhouding in de top is nog niet hoe we het graag zouden willen, maar op sommige plekken is het al vrij goed. Het Nederlandse Country Leadership Team bevat zes mannen en drie vrouwen. Tegelijkertijd staan er zeer talentvolle vrouwen klaar om topposities in te nemen. En bij non-executive directors zijn vrouwen wel in ruime mate vertegenwoordigd (38 procent).

Niet alleen de man-vrouw verhouding moet in evenwicht zijn, Unilever wil ook een afspiegeling van de maatschappij zijn door werknemers van allerlei nationaliteiten te herbergen. Kunt u niet beter de beste kandidaat voor een functie selecteren in plaats van mede te beslissen op basis van geslacht en nationaliteit?
Uit meerdere onderzoeken blijkt dat de juiste mix tot de beste resultaten leidt. Vrouwen nemen bijvoorbeeld op een aan andere manier beslissingen dan mannen en juist door deze mix kom je tot de gouden middenweg. Wat de nationaliteiten van onze werknemers betreft, we bedienen onze consumenten in 190 landen. Het lijkt mij niet meer dan logisch dat je werknemers een weerspiegeling zijn van deze internationale realiteit.

Unilever wil dus een weerspiegeling zijn van de maatschappij. U neemt in dat kader bijvoorbeeld ook marketeers uit een volkswijk aan die precies weten wat de behoeftes zijn die leven in dat smaldeel van de samenleving?
We nemen mensen aan die het verschil kunnen maken, ongeacht uit welke wijk ze komen. Daarnaast blijven we, onder andere via consumentenfocusgroepen in nauw contact met de consument. Die groepen ondervragen we zowel per mail als in persoonlijke sessies. Verder vinden we het belangrijk dat onze marketeers naar buiten gaan door bijvoorbeeld deel te nemen aan ons perfect store programma. Ze gaan naar allerlei verschillende winkels in diverse buurten waar onze merken in het schap liggen en denken dan mee over welke producten in welke hoeveelheid en op welke plaats vertegenwoordigd moeten zijn.

Hoe zorgt Unilever dat het de komende jaren een aantrekkelijke werkgever blijft voor marketeers? 
Door met de mooie merken die wij in ons portfolio hebben voorop te blijven lopen. Het is van essentieel belang dat we innovatief blijven, in alle aspecten van onze bedrijfsvoering. Dit realiseren we door onderscheidende producten te blijven ontwikkelen, duurzame manieren van transport en logistiek in de supply chain te integreren, de inkoop van onze grondstoffen zo te organiseren dat we dat met aandacht voor mens en milieu doen en onze sociale impact te vergroten. Zowel elders in de wereld als dichtbij huis door partnerships met onder andere de Voedselbank en de Johan Cruyff Foundation. Tegelijkertijd geven we nieuwe werknemers veel verantwoordelijkheid, je kunt zelfs als trainee al worden aangesteld als brandmanager van een relatief kleiner merk zoals Vaseline. Spring maar in het diepe en laat maar zien wat je kunt bijdragen, dat is ons uitgangspunt.

U bent onder meer verantwoordelijk voor de employer branding binnen Unilever. Op welke manier geeft u hier invulling aan?
Door onze transparante en innovatieve cultuur op een laagdrempelige manier aan onze studenten te communiceren en tastbaar te maken. Zo organiseren we evenementen op universiteiten waar studenten met ons bedrijf kennis kunnen maken, maar we organiseren ook marketing inhousedagen waar studenten bij ons een kijkje in de keuken kunnen nemen. Onze marketeers laten dan zien hoe een werkdag voor hen eruit ziet en delen hun agenda, ze laten zien met welke projecten ze bezig zijn en vertellen over hun werkwijze. Het is belangrijk dat we juist ook bij de nieuwe generatie bekend staan als een werkgever waar je mogelijkheden krijgt om je carrière richting te geven.

Veel marketeers voelen zich ondergewaardeerd. Worden marketeers bij Unilever wel op waarde geschat?
Absoluut. Marketing is van het allergrootste belang om het onderscheidende karakter van onze A-merken bij consumenten voor het voetlicht te brengen en dankzij onze marketeers binden we onze consumenten aan onze producten. Wij hebben sinds een jaar de Europese marketingactiviteiten bij elkaar gebracht in het Europese hoofdkantoor in Rotterdam, daar wij geloven in de enorme kracht van een marketing powerhouse. Tot slot, de kunst is dat alle schakels in de keten, van supply chain tot finance, en van sales tot marketing goed op elkaar zijn afgestemd en ingespeeld. Dat bepaalt ons succes.

Essentie
• Wie bij Unilever wil werken, moet niet alleen beschikken over een goed en onderscheidend cv,  maar ook over de juiste open en sociale houding.
• Een duidelijke visie op zijn vakgebied en leiderschapskwaliteiten zijn vereist.
• Marketeers verdienen een bovengemiddeld salaris bij Unilever, maar geen topsalaris.
• Unilever heeft per jaar gemiddeld ruimte voor tien marketingtrainees. Zij worden intern verder geschoold, onder meer via de eigen Marketing Academy.

CV Marije Veenbergen
* Levensmotto: ‘Be the best you can be’
* November 2003 - oktober 2004: HR-trainee/ projectmanager HRexpertise team Unilever Global
* November 2004 - mei 2007: HR-business partner HR-shared service centre Unilever Nederland
* Oktober 2007 - december 2008: HR-business partner sourcing unit Margarine Unilever Nederland
* Januari 2008 - maart 2013: HR-business partner marketing, finance, communication Unilever Nederland
* 2013 - heden: Leadership development director Unilever Benelux

Dit interview stond in MarketingTribune 14, verschijningsdatum 26 augustus 2014.