[column] Een land zonder perspectief

Er is niet alleen een medisch probleem met de bestrijding van het virus, maar ook een maatschappelijk probleem met de bestrijding van het sentiment. In de persconferentie stond een strenge boodschap centraal: een volledige lockdown, op onderwijs en kerk na. Onbegrijpelijk voor een volk dat zich niets verplicht laat stellen en zich tegelijkertijd beroept op alle rechten. Dit kabinet is niet te benijden.

In maart 2020 was er nog veel waardering voor de communicatie van het kabinet in de coronacrisis. We waren nog niet aan het einde van het begin, was de boodschap. Het kabinet hees het RIVM op het podium: de experts zouden de richting wijzen. De licht theatrale persconferenties van Mark Rutte, koning Willem-Alexander en later van Rutte en andere bewindspersonen werden breed gewaardeerd. Alleen samen zouden we corona onder controle krijgen. Het was de honeymoonfase van de crisis. Tot in de New York Times werd het Nederlands kabinet geroemd omdat de verantwoordelijkheid bij de samenleving werd gelegd. Rutte werd tot staatsman verklaard.

Vanaf juni 2020 zwol de kritiek aan. Er zou teveel aandacht zijn voor de medische kant van de coronacrisis en te weinig voor economische en maatschappelijke gevolgen. Het kabinet had geen gelukkige hand in het op orde brengen van de testcapaciteit. Terwijl het kabinet in de zomer met reces was, ontstond een nationaal debat over het nut van mondkapjes en over de verwarring van de maatregelen: kerkgangers in Staphorst mogen zingen maar ouders mogen niet naar het voetbal van de kinderen. Het kabinet liet niet alleen de oren hangen naar het RIVM en het OMT, maar ook naar het Redteam en diverse zelfbenoemde experts. Het kabinet maakte de denkfout dat de schuld van de besmettingen bij de mensen zelf werd gelegd. Als klap op de vuurpijl ontstond commotie over minister Ferd Grapperhaus, sinds zijn huwelijksfeest aangeschoten wild. We lopen al acht maanden achter de feiten aan, is het verwijt van critici. 

Vandaag is Rutte precies tien jaar premier. Hij is zijn onschuld kwijt, want inmiddels is duidelijk dat de 'intelligent lockdown' helemaal niet zo intelligent was. Het aantal besmettingen is alleen maar verder gestegen. Alle getroffen maatregelen bleken met de wijsheid van nu ‘too little, too late’. Zo was de ondertoon van de persconferentie het failliet van de eigen verantwoordelijkheid. Er is geen perspectief, anders dan dat de maatregelen voor minstens vier weken ingaan.

Nederland is allang geen gaaf land meer. We zijn onze onschuld kwijt.

Paul Stamsnijder
reputatie-expert en oprichter De Reputatiegroep

screenshot: NOS