5 lessen voor de twijfelende organisatie

Twijfel is geen comfortabele conditie, maar zekerheid een belachelijke - Voltaire
Wat heerlijk kan een goed uitgewerkt Exceldocument zijn, waar de komende twee jaar per week zijn uitgewerkt. Wat heerlijk zou het zijn als we die zekerheid hebben. Als we de ontwikkelingen konden bepalen of in ieder geval goed voorspellen. Helaas is de tijd dat we met een vijfjarenplan succesvol de economische ontwikkeling uitstippelden – als die er ooit al was – is in de vorige eeuw achtergebleven. Markten laten zich niet voorspellen. Het enige wat zeker is, is dat niets zeker is.

Twijfel is de waakhond van het inzicht - Confucius
De tweede wijsheid komt uit het land van de geleide economie; een inzicht verkregen in het ene moment is achterhaald op het andere. Zijn het niet de concurrenten die onze marktpositie aantasten, dan is het wel een buitenstaander die de volledige markt verandert. Bijvoorbeeld bij de taxichauffeurs en de Über-mensen. Inzicht is niet een momentopname, maar het steeds doorgronden van ontwikkelingen op macro- meso- en microniveau. Dat kan alleen door een constante verbinding met de markt.

Twijfel is de beide kanten der dingen zien - Marbeau
Houd de twijfel niet voor jezelf, maar #durftevragen. Zo wordt de visie van de organisatie steeds getoetst aan de ideeën van partners, klanten of zelfs concurrenten. Niet alles hoeft binnen de eigen organisatie opgevangen te worden. De grootste aanpasbaarheid ontstaat als een steeds veranderend landschap om de organisatie ontstaat van samenwerkingen, joint ventures of gezamenlijke ondernemingen. Voor kortere of langere tijd. Visies botsen, ideeën bloeien, kansen worden gegrepen.

De moed om zekerheden los te laten is een vereiste voor creativiteit - Fromm
Iedereen kent de argeloze vraag die leidt tot een slimme verandering in iets dat ‘altijd al zo wordt gedaan’. Twijfel is de motor voor ontwikkeling. Is dit werkelijk de allerbeste manier om dit aan te pakken? Kunnen we nog een aanpassing doen? Steeds meer zie je dat niet alleen gebeurt op een marketingafdeling of bij R&D, maar dat echte innovatie ontstaat over afdelingsgrenzen heen. De organisaties die fit for the future willen zijn, richten hun afdelingen zo in dat signalen gemakkelijk hun weg vinden van sales, naar marketing, naar R&D, via communicatie naar development. Of via een totaal andere route, als er maar verbindingen zijn.

Iedereen moet ergens in geloven, anders gaat hij aan alles twijfelen, zelfs zichzelf - Toba Beta
Moet je dan niks vastleggen? Natuurlijk wel! Het klinkt paradoxaal, maar je moet weten waar je aan twijfelt. Een eigen visie en koers zijn cruciaal om veranderingen in perspectief te plaatsen en prioriteiten aan te geven. Instrumenten als een merkkompas of het Business Model Canvas helpen bij het bepalen wat voor kortere of langere tijd vast ligt en waaraan we mogen of moeten twijfelen. Dit zorgt ervoor dat de gezamenlijke ambitie en de waarden van de organisatie leidend zijn en er flexibel meebewogen kan worden met verandering.

Kortom, twijfel is de motor van de ontwikkelende organisatie. Tenminste dat denk ik, of toch…