Nederland telt bijna 100.000 organisatieadviesbureaus

In 2007 telde Nederland zo’n 43.500 organisatieadviesbureaus, waarvan 84% bestond uit eenmanszaken (freelancers, ZP’ers, ZZP’ers). De afgelopen jaren is het aantal toetreders in de markt fors gestegen, en anno 2015 zijn er volgens de officiële cijfers van het CBS 97.000 organisatieadviesbureaus, zo meldt Consultancy.nl.

De sterke stijging van het aantal management consultants heeft te maken met drie factoren. Ten eerste kent de branche geen toetredingsdrempels. Consultant is een onbeschermd beroep, waarbij iedereen zich ‘organisatieadviseur’ kan noemen en een adviespraktijk kan starten. Het is daarnaast geen kapitaalintensieve bedrijfstak. De kennis en ervaring van de professionals zijn de belangrijkste productiemiddelen.

Ten tweede kampt de branche met een explosie aan ZZP’ers. In de afgelopen acht jaar zijn er gemiddeld genomen 550 organisatieadviesbureaus opgericht per maand (17 per dag), waarvan meer dan 95% ZZP’er is. Momenteel bestaat 90% van de sector uit zelfstandige adviseurs, daarmee heeft de organisatieadviesbranche het hoogste aantal ZZP’ers binnen de zakelijke dienstverlening.

Tot slot behoort de sector tot 'de parachute voor mensen waardoor ze geen beroep meer hoeven te doen op sociale voorzieningen', aldus Michael van der Velden, voorzitter van de ROA, de branchevereniging voor organisatieadviesbureaus. Van der Velden vindt het positief dat de sector zo’n groot aandeel heeft gekregen in de werkgelegenheid in Nederland. 'De sector is de startmotor van de economie en de werkgelegenheid.' Toch ziet hij ook een keerzijde. Het risico is dat er starters bij zitten die over onvoldoende startkwalificaties bezitten.

'Het hoge aantal nieuwe toetreders legt druk op de professionaliteit van de branche', aldus de ROA-voorzitter. Tegen deze achtergrond heeft de ROA vorig jaar een nieuwe, striktere, gedragscode en een kwalitetsregister organisatieadvies ingevoerd. De nieuwe gedragscode is volgens Van der Velden te vergelijken met het bekende keurmerk van de autobranche (het BOVAG-keurmerk), dat klanten garantie biedt op integriteit en kwaliteit tegen een redelijk tarief. Hiermee wil de branchevereniging het kaf van het koren onderscheiden in de markt, daarnaast heeft de ROA een onafhankelijke tuchtcommissie die bureaus/adviseurs aan de hand van een klacht van de opdrachtgever een berisping, boete of tijdelijke schorsing kan opleggen.

De ROA heeft momenteel 21 leden, waaronder grote bureaus als BMC, Berenschot en Twynstra Gudde, waar totaal circa 2.500 adviseurs werkzaam zijn. Ter vergelijking, de Britse tegenhanger van de ROA, de Management Consultancies Association (MCA), heeft zo’n 60 aangesloten bureaus, samen goed voor een omzet van £5,2 miljard – ongeveer 60% van de Britse consultancymarkt. ZZP organisatieadviseurs

Freelance organisatieadviseurs kunnen zich aansluiten bij de Ooa, de beroepsvereniging voor organisatiekundigen en -adviseurs. De Ooa telt ruim 1.500 leden en heeft diverse manieren in het leven geroepen om de kwaliteit van dienstverlening en bedrijfsvoering te waarborgen, zoals de ACP accreditatie voor bureaus en de CMC-certificering voor consultants.