Hallo Commissariaat? Regels voor vlogreclame bestaan al twee jaar....

Reclamecodes: Social en KJC

De regels over hoe om te gaan met reclame via social media om zo misleiding bij consumenten te voorkomen staan namelijk zowel in de Reclamecode Social Media als in de Kinder- en Jeugdreclamecode (KJC). Vooral de Reclamecode Social Media is het resultaat van jarenlange inspanning van vakgenoten binnen verenigingen IAB Nederland en DDMA. IAB Nederland introduceerde al in 2011 de ‘Richtlijnen sociale expertise’. DDMA lanceerde in 2012 de Code Social Media. Door gezamenlijk optreden van deze brancheorganisaties en vele overleggen met overheidsorganen, toezichthouders en het bedrijfsleven is deze code uiteindelijk op 1 januari 2014 opgenomen in de Nederlandse Reclame Code en daarmee bindend voor alle adverteerders. Dus ook voor diegenen die vloggers in de arm nemen.

Misleiding kan worden aangepakt

Alle punten die het Commissariaat voor de Media benoemt over het hoe en waarom er zou moeten worden opgetreden zijn in deze code opgenomen. Zo staat er onder meer in dat indien een adverteerder iemand voordeel biedt voor het verspreiden van reclame via social media én dit voordeel de geloofwaardigheid van de betreffende uiting beïnvloedt, de relatie tussen de adverteerder en de consument die de uiting verspreidt duidelijk moet zijn. Daarbij blijft de adverteerder zelf verantwoordelijk, óók als het de vlogger is die in een clip claims maakt over een product. Daarnaast zegt de code dat een adverteerder uitingen op eigen (social) media niet zodanig mag wijzigen dat er een misleidend beeld ontstaat. Een adverteerder mag op ook een eigen forum bijvoorbeeld niet zomaar alle negatieve reacties verwijderen, ook dat kan misleidend geacht worden.

Boetes?

Indien een adverteerder de regels niet naleeft, kan een klacht worden ingediend bij de Reclame Code Commissie. Het is dan wel  zo dat deze commissie geen boetes kan opleggen zoals het Commissariaat zou wensen te doen. Maar zoals het Commissariaat in een interview bij RTL zelf ook al aangeeft: “Boetes kan het Commissariaat de komende jaren nog niet opleggen, omdat de nieuwe richtlijnen nog niet zijn goedgekeurd.”.

Help vooral mee

Je zou haast het gevoel krijgen dat het Commissariaat voornamelijk op zoek is naar media-aandacht (dat is bij deze in ieder geval al gelukt) en wellicht naar een extra kanaal waar zij boetes mogen uitdelen. In plaats van  dat zij zich richten op wat echt belangrijk is: het beschermen van consumenten en vooral (kleine) kinderen. Want in plaats van opnieuw het wiel proberen uit te vinden, lijkt het zinvoller om mee te helpen en tijd, aandacht en geld te besteden aan het creëren van bewustwording. Enerzijds de vloggers vertellen wat er – al sinds twee jaar – wel en niet mag. En anderzijds consumenten informeren over hoe ze klachten kunnen indienen.

Deze klachten worden overigens in 96% van de gevallen opgelost, zonder dat daar boetes voor hoeven worden uitgedeeld.

Succesvol

Het bedrijfsleven volgt een uitspraak van de Reclame Code Commissie namelijk zo goed als altijd direct op. Zelfregulatie op zijn best. De toezichthouder hoeft dus helemaal niet te hopen dat de door hen voorgestelde regels leiden tot zelfregulering. Die regels bestaan al jaren en het orgaan dat ze toetst is uiterst succesvol. Maar wat hulp om dit breder bekend te maken is wellicht nog wél nodig…

Jeroen Verkroost is zelfstandig adviseur en interim manager bij Verkroost.com en directeur a.i. bij IAB Nederland.

www.iab.nl


Lees ook:
Klachten over online advertenties  
Drie types sprekers en hoe ze te vermijden