[column] ‘Autonoom’, het nieuwe laagje chroom

Zelfdenkende processen, vaak verkocht met ronkende termen als Artificial Intelligence en Machine Learning, beloven bedrijfsprocessen te versnellen, te verbeteren en waar het even kan volledig uit menselijke handen te nemen.
Plaats Autonomous (Autonoom) voor een willekeurig woord en het verandert in goud. Autonoom is het nieuwe toverwoord. Zijn we er klaar voor?

Autonome technologie is eigenlijk niets nieuws. Al in het begin van de vorige eeuw werden vliegtuigen en boten uitgerust met een automatische piloot. Ook intelligente digitale automatisering is al vele jaren heel gebruikelijk, bijvoorbeeld in high frequency trading en andere vormen van op algoritmen gebaseerde handel. Maar de laatste jaren gaan de vorderingen in sensortechnologie en data-analyse zo hard dat ‘autonoom handelende systemen’ op het punt staan mainstream te worden en dat betekent dat we goed moeten nadenken over hoe we het willen gebruiken.

Moreel dilemma

Een veel besproken autonome intelligente technologie vind je in zelfrijdende voertuigen. Dat we nog steeds wachten op de doorbraak van deze technologie heeft vooral te maken met een moreel dilemma. Hoewel autonome auto’s aantoonbaar veiliger rijden, hebben we een probleem met het idee dat een algoritme in potentie een beslissing kan nemen over leven en dood. Als de auto moet kiezen tussen de veiligheid van de inzittenden en andere weggebruikers, waar ligt dan zijn loyaliteit? Wil je überhaupt in dat soort termen denken? Het feit dat autonome systemen heel veel dingen beter kunnen dan wijzelf, maakt het niet automatisch een goed idee om die dingen dan ook maar aan ze over te laten.

Tracken van pakketjes

Dat soort morele dilemma’s werkt verlammend, maar er zijn gelukkig ook toepassingen denkbaar waar dit soort ethische kwesties niet (of nauwelijks) een rol spelen. Een heel goed voorbeeld van een toepassing van autonoom handelende systemen waar de ethische dilemma’s minder zijn, is in de ‘autonomous supply chain’.

Intel, Google, 09Solutions en PA Consulting hebben een revolutionaire uitvinding gedaan waarbij zendingen zijn voorzien van tags die het mogelijk maken de zendingen over de hele wereld te volgen en beveiligen. Diezelfde tags leveren ook data op waarmee de hele supply chain in kaart kan worden gebracht. Analyse van die data wordt gebruikt voor optimalisaties. Maar er is meer! De analyse van dergelijke data leent zich uitstekend voor geautomatiseerde besluitvorming. Behalve de locatie kunnen dergelijke sensoren ook de staat van de lading registreren. Dat betekent dat zodra er iets met de lading gebeurt - ongewenste bewegingen, temperaturen, vochtigheidsgraad et cetera - direct kan worden ingegrepen, bijvoorbeeld door klanten tijdig in te lichten, bestellingen aan te passen, uit te wijken naar andere havens of andere mechanismen in werking te zetten, waarmee dit soort afwijkingen effectief worden afgehandeld. We leggen hiermee de basis voor de autonome organisatie!

Verspilling tegengaan

Op dit moment raakt 30% van alle 76 miljard pakketten die jaarlijks worden verzonden onderweg beschadigd. 30% van alle bederfelijke waren haalt zijn eindbestemming niet. Autonome processen kunnen ervoor zorgen dat veel sneller gereageerd wordt op afwijkingen in de lading. Door direct en geautomatiseerd optimale beslissingen te nemen die erop gericht zijn de gevolgen van schade en verlies te beperken, zijn grote winsten te behalen. En het mooiste is dat je er meteen verspilling mee tegengaat, zowel in de vorm van goederen die verloren gaan, als in de energie die gestoken wordt in het transport.

Autonoom is het laagje chroom dat technologische ontwikkelingen aantrekkelijk maakt voor algemeen gebruik. Autonoom suggereert ontzorging en belooft ons taken uit handen te nemen waar we zelf niet aan toekomen of die we simpelweg niet meer willen doen. Technisch zijn we zeker klaar om dat soort toepassingen te ontwikkelen. De kunst is vooral oplossingen uit te kiezen waarmee snel meetbare resultaten zijn te halen, zonder dat we er moeilijke ethische keuzes voor hoeven maken. Om die reden verwacht ik dat de autonomous supply chain een heel stuk eerder gemeengoed wordt dan autonomous driving.