Dikke vrienden met Idfa

Idfa weet zich al jarenlang gesteund door belangrijke partners als VPRO, Oxfam Novib en de Volkskrant. Ook is er een aantal fondsen waar men al jaren met succes een beroep op kan doen. Sponsoring en de samenwerking met partners is dus belangrijk voor Idfa. Dat geldt niet alleen voor de begroting, waarbij de sponsorinkomsten 600.000 euro uitmaken op een begroting van 4,2 miljoen euro. Omdat het festival nogal wat mediapartners heeft, is - naast de financiële tegenprestatie - de aandacht die er via die kanalen komt op tv en in de krant erg belangrijk. Ondanks de economisch lastige tijd wist Idfa afgelopen jaren alle financiers en sponsors aan zich te blijven binden en vorig jaar zelfs de sponsorinkomsten iets te laten groeien.
Momenteel heeft het festival met de Volkskrant, VPRO, BankGiro Loterij en Oxfam Novib vier hoofdpartners.

Nieuw publiek
Naast de hoofdpartners zijn er een tiental partners, een businessclub onder de naam Club Idfa en kunnen particulieren Vriend van Idfa worden of toetreden tot de Dikke Vrienden. Jongmans: ‘Club Idfa hebben we in 2008 opgezet. Je ziet dat ook bij de wat kleinere bedragen bedrijven momenteel streng naar de kosten kijken. Maar uiteindelijk heeft Club Idfa onze sponsorinkomsten vergroot. Je probeert natuurlijk uit de Club Idfa-leden bedrijven nog nauwer bij het festival te betrekken.’
‘Met Club Idfa krijg je ook een nieuw publiek op je festival’, vult Van ’t Hullenaar aan. ‘Het is interessant als mensen die in eerste instantie niet zo snel zouden komen, op die manier het festival leren kennen.’
Ongeveer tegelijkertijd met de start van Club Idfa werd voor particulieren de mogelijkheid gecreëerd om ‘vriend’ te worden van Idfa. ‘Daarmee laat je ook zien dat Idfa maatschappelijke relevantie heeft en dat er een groep mensen is die zich echt aan je wil verbinden’, meent Van ‘t Hullenaar. Omdat het initiatief goed liep en men kansen zag om daar nog meer mee te doen, werd een extra categorie in het leven geroepen onder de naam ‘Dikke Vrienden’. ‘Dit was de werktitel voor de vrienden die wat meer wilden besteden. Maar iedereen vond het zo’n leuke naam dat we ’m hebben aangehouden’, vertelt Jongmans.

Gevaren
Ondanks dat de sponsorinkomsten groeien en Idfa redelijk ongeschonden uit de bezuinigingsronden is gekomen, liggen er toch wat gevaren op de loer voor het festival. Van ’t Hullenaar: ‘In Nederland worden de budgetten om films en documentaires te maken op termijn minder, zodat we straks minder werk van eigen bodem kunnen laten zien. Daar komt bij dat onze partners uit de publieke omroep en de NGO’s ook te maken hebben met bezuinigingen van de overheid.’
‘Sponsoring is bij ons altijd een net iets ingewikkelder verhaal’, denkt Jongmans. ‘Omdat je niet de propositie hebt om makkelijk bij veel commerciële partijen aan te schuiven, moet je creatief en inventief zijn in wat je wél kunt bieden. En dat zo specifiek en op maat mogelijk maken. Intern is er veel draagvlak om met het bedrijfsleven samen te werken. We hebben veel ideeën waar men aan kan haken. We zijn heel flexibel in wat we kunnen bieden.’
Jongmans noemt als voorbeeld speciale discussieavonden voor bedrijven rondom thema’s die bij die bedrijven spelen. ‘We hebben een archief van meer dan drieduizend documentaires waarin veel verschillende issues en thema’s worden aangesneden. We kunnen rondom ieder thema een avond organiseren die aansluit bij de interesse van bedrijven.’ Zo is voor PwC een filmavond georganiseerd rondom het begrip authenticiteit. Idfa stelt een programma samen met fragmenten uit documentaires over dat thema en organiseert er een discussie over. ‘Dat zijn heel inhoudelijke en effectieve avonden’, zegt Jongmans.
Wat beslist niet kan, is een plek in de programmering krijgen op basis van je partnership. ‘Daar valt niet aan te tornen’, is Van ’t Hullenaar duidelijk. ‘De VPRO is al twintig jaar hoofdpartner en maakt zelf documentaires. Maar het is niet zo dat wij daarom automatisch VPRO-documentaires programmeren. Vergelijk het met de sponsor die graag een bepaalde speler in een elftal ziet opgesteld. Als sponsor bemoei je je niet met de opstelling.’
De VPRO stelt voor zijn leden een speciaal programma samen. En men krijgt documentaires al wat eerder te zien, waardoor de omroep misschien geneigd is deze aan te kopen om uit te zenden. Overigens loopt dat aankopen niet via Idfa omdat het festival niet de rechthebbende is en aankoop altijd afgestemd moet worden met de makers en producent.

Idfa on tour
Net als veel andere festivals en evenementen, is ook Idfa bezig met het stretchen van het evenement zodat partners het bijvoorbeeld ook over een langere periode kunnen gebruiken in hun communicatie en niet alleen afhankelijk zijn van de anderhalve week van het festival zelf. Zo organiseerde men begin dit jaar een The Best of Idfa on Tour, met een filmprogramma van vier festivalhits uit de 25ste editie van Idfa. De tour heeft in totaal 37 plaatsen aangedaan in Nederland en Antwerpen.
Jongmans en Van ’t Hullenaar willen nog wel een paar kanttekeningen maken naar aanleiding van gesprekken die ze hebben met bedrijven. Nog steeds merken ze dat een documentairefestival bij bedrijven snel als niche wordt gezien met een relatief klein publiek en weinig media-aandacht. Terwijl de bezoekcijfers aantonen dat dat allang niet meer het geval is. Ook schrikken bedrijven nog van de kritische toon in sommige documentaires.

Sponsors van Idfa

Hoofdpartners
De Volkskrant, VPRO, Oxfam Novib, BankGiro Loterij

Partners
Insinger de Beaufort, Beeld & Geluid, NTR, Vrij Nederland, FedEx, Nederland 2, Pathé, Beam Systems, Film Techniek, Booking.com, Vodafone Firestarters

Club Idfa
ABN AMRO Bank NV, Anthos, De Breij Evers Boon, De Nederlandsche Bank, DTZ Zadelhoff, Houthoff Buruma, JBR, Jean Mineur Mediavision, M.N. Léons BV, PwC, Rabobank Amsterdam, Rotaform Document Services, TBWA\NEBOKO

Dikke Vrienden
De Dikke Vrienden-club bestaat uit mensen die het leuk vinden om tijdens het festival, maar ook door het jaar heen, bijzondere films en events mee te maken en documentairemakers en anderen te ontmoeten. De bijdrage voor de Dikke Vrienden club is duizend euro per jaar.

Oxfam Novib
Oxfam Novib was in 2013 van de partij op Pinkpop, Lowlands, North Sea Jazz en Idfa. Op de muziekfestivals mobiliseert het in het kader van de internationale campagne Behind the Brands festivalgangers om op te staan tegen het wereldwijde oneerlijke voedselsysteem.
Tijdens Idfa organiseerde Oxfam Novib drie documentaires. De goededoelenorganisatie hanteert elk jaar andere selectiecriteria bij de keuze van zijn films. Dit jaar werden ze geselecteerd op basis van de lopende (internationale) Oxfam-campagne Grow (www.oxfamnovib.nl/grow). Na afloop van elke documentaire vond er onder leiding van een talkshowhost een nagesprek plaats met inspirerende gasten over het thema van de documentaire en/of over het werk van Oxfam Novib. Alle avonden vonden plaats in de grote zaal van Tuschinski in Amsterdam.
Naast deze filmvertoningen reikte Oxfam Novib dit jaar voor de derde keer de Oxfam Global Justice Award uit ter waarde van € 2.500,-. De Award is een publieksprijs en gaat naar één van de drie geselecteerde films.
‘Het publiek stemt op de film die het beste echte verhalen weergeeft over echte mensen en echte veranderingen’, licht Linda van Veldhuizen, Campaigner Evenementen, toe. ‘We hebben allemaal dezelfde rechten, waar op aarde we ook geboren worden. Hier is Oxfam van overtuigd. Met de Oxfam Global Justice Award belonen we de inspanningen van die filmmakers en de mensen die strijden voor rechtvaardigheid voor de miljoenen armen en achtergestelden wereldwijd. Ons doel met de Oxfam Global Justice Award is aandacht te vestigen op zaken van wereldbelang, zoals economische en sociale duurzaamheid, een duurzaam milieu, eerlijke handel, zelfredzaamheid, klimaatverandering en armoedebestrijding. De hoofdcriteria voor documentaires om voor deze award in aanmerking te komen zijn dat ze ons inspireren, urgente zaken behandelen en de potentie hebben om levens voorgoed te veranderen. Dit laatste is tevens de hoofdreden waarom Oxfam Novib reeds zeven jaar een partnership heeft met Idfa. Oxfam Novib is, net zoals Idfa, overtuigd dat documentaires de kijker stimuleren om verder na te denken, te discussiëren, wakker te schudden en vragen te stellen over maatschappelijk relevante thema’s. Oxfam Novib wil zowel zijn achterban als Idfa-gangers betrekken en mobiliseren en vindt het medium documentaires hier bij uitstek een geschikt middel voor.’
Dit jaar won de documentaire Light Fly, Fly high, van de regisseurs Susann Østigaard en Beathe Hofseth de award.
Light Fly, Fly high vertelt het verhaal van de Indiase Thulasi, geboren als Dalit, een kasteloze. Haar jeugd stond in het teken van overleven en als jongvolwassene is Thulasi vastbesloten zich naar een beter bestaan te vechten. Letterlijk. Via een overheidsprogramma dat getalenteerde jonge sporters een kans biedt op een baan, probeert ze zich naar de top te boksen. In de documentaire wordt de dappere Thulasi gevolgd gedurende een cruciale periode: haar strijd in de ring en daarbuiten.
Het idee voor de film werd geboren toen de Noorse Susann Østigaard en Beathe Hofseth foto’s van boksende meisjes in India onder ogen kregen. Ze werden nieuwsgierig en reisden met een camera af naar India. ‘Op een ochtend ontmoetten we Thulasi en waren direct verliefd. We dachten dat we een korte, schattige documentaire gingen maken over een meisje dat een bokscompetitie zou winnen en daarna een goed betaalde baan krijgen. Achteraf gezien was dit heel erg naïef. De film vertelt het verhaal van vrouwendiscriminatie in India en de bokswereld. Wij willen mensen de echte kant van die wereld laten zien. We hopen dat mensen inzien hoe dapper de mensen in de documentaire zijn.’
De andere twee genomineerden waren: The Trouble with Aid en No Land No Food No Life.

Dit artikel verscheen eerder in SponsorTribune 5, oktober 2013.