[onderzoek] Activisme groeit bij consumenten ondanks economische onzekerheid

[onderzoek] Activisme groeit bij consumenten ondanks economische onzekerheid
  • Algemeen
  • 12 jun 2025 @ 08:00
  • Link
  • Peter van Woensel Kooy
    Peter van Woensel Kooy

    senior redacteur, merk-expert
    MarketingTribune
  • Geen tag

Nu de inflatie huishoudbudgetten onder druk zet en wereldwijde spanningen het nieuws beheersen, worden Nederlandse consumenten zich steeds bewuster van hoe hun waarden weerspiegelen in hun aankopen. Uit nieuwe inzichten van YouGov blijkt dat zij balanceren tussen financiële voorzichtigheid en ethisch verantwoord consumentengedrag.

Nederlandse consumenten maken zich grote zorgen over de toestand van de wereld, blijkt uit het onderzoek. Maar liefst 74% geeft aan bezorgd te zijn over de wereldwijde politieke en economische stabiliteit – een zorg die niet alleen hun denken, maar ook hun koopgedrag beïnvloedt.

'Binnen Nederland vormen vluchtelingen en immigratie voor 36% van de ondervraagden de grootste zorg, gevolgd door economische druk (34%) en klimaatverandering (33%). Deze sociale, financiële en ecologische zorgen bepalen in toenemende mate de context waarin consumenten hun dagelijkse aankoopbeslissingen maken.'

'Nederlandse consumenten kijken steeds kritischer, niet alleen naar de prijs van producten, maar ook naar hun principes. Koopkracht wordt vaker ingezet als een vorm van activisme, en merken worden beoordeeld op eerlijkheid, transparantie en mondiale verantwoordelijkheid. Voor bedrijven betekent dit een fundamentele verschuiving: consumenten handelen steeds meer in lijn met hun waarden bij aankoopbeslissingen, waarbij budget uiteraard een belangrijke factor blijft in het keuzeproces', reageert Lenneke Schils, Global Insight Director bij YouGov.

Bewust winkelen op z’n Nederlands
De meerderheid van de Nederlandse consumenten wil graag een positieve impact maken, maar hun aanpak verschilt van die van andere Europeanen. Slechts 32% van de consument heeft de intentie om bewust lokaal geproduceerde producten te kopen om verandering te stimuleren, aanzienlijk lager dan het Europese gemiddelde van 45%. Ook richt slechts 25% zich specifiek op nationaal geproduceerde goederen, wat wederom lager is dan het EU-gemiddelde van 40%. Toch gelooft 41% dat hun keuzes bij het kopen van boodschappen en huishoudelijke producten daadwerkelijk impact hebben op de samenleving.

Overwegingen bij consumentenboycots
In Nederland geef 22% van de consumenten aan dat ze zouden overwegen merken of retailers te boycotten. Dit is een hoger percentage dan in de meeste andere Europese landen. De redenen hiervoor zijn divers, maar de meest genoemde is onvrede over prijsbeleid (44%). Andere veelgenoemde motieven zijn banden met landen waarmee de shopper het niet eens is (34%) en misleidende of valse reclame (31%). Sommige boycots richten zich op grote Amerikaanse merken, terwijl andere lokale winkelketens treffen, wat suggereert dat zowel internationale als nationale onvrede een rol speelt. Hoewel Nederlanders niet snel tot een boycot overgaan, zijn hun acties weloverwogen.

Consumentenmacht en de implicaties voor merken
Nederlandse consumenten maken steeds bewustere keuzes bij aankopen, gedreven door waarden die variëren van eerlijke prijsstellingen tot ethische bedrijfsvoering en geopolitieke standpunten. Anders dan in andere Europese landen, waar de voorkeur voor lokale producten sterker is, uit het Nederlandse shopper-activisme zich vooral in het selectief intrekken van steun aan merken die hun vertrouwen schenden. Deze dynamiek creëert een nieuwe realiteit voor bedrijven: transparantie en maatschappelijke verantwoordelijkheid zijn niet langer optioneel maar essentieel. Consumenten verwachten volledige openheid over prijzen, reclame en productherkomst, waarbij misleidende claims of opportunistisch gedrag onmiddellijke consequenties hebben. In deze kritische markt is consumentenvertrouwen kostbaarder dan ooit – eenmaal verloren, is het lastig deze terug te winnen, aldus YouGov.

Over YouGov
'YouGov is een wereldwijde onderzoeks- en analysegroep. Onze missie is om ongeëvenaarde inzichten te bieden in wat de wereld werkelijk denkt en doet. Met operaties in de VS, de Amerika's, Europa, het Midden-Oosten, India en de Azië-Pacific-regio beschikken we over een van de grootste onderzoeksnetwerken ter wereld. Bovenal wordt YouGov gedreven door de werkelijkheid. Dit komt voort uit een uniek panel van miljoenen geregistreerde leden in 55 landen, dat ongeveer 18 miljoen winkelbezoekjes en miljoenen onderling verbonden gegevenspunten omvat. Onze unieke aanpak voor het werven en betrekken van ons panel, gecombineerd met onze geavanceerde technologieplatforms, stelt ons in staat om inzichten uit de echte wereld in real-time te leveren, wat leidt tot betere besluitvorming en een concurrentievoordeel voor onze klanten. Als vernieuwers en pioniers van online marktonderzoek hebben we een sterke reputatie opgebouwd als een betrouwbare bron van nauwkeurige gegevens en inzichten. Dit komt tot uiting in het feit dat YouGov-gegevens regelmatig worden aangehaald door de wereldwijde pers en dat we consistent een van de meest geciteerde marktonderzoeksbronnen ter wereld zijn.'

Meer info op: business.yougov.com.

 

Peter van Woensel Kooy

Nieuwsbrief

  • Mis niets! Schrijf je nu in voor de gratis nieuwsbrief.
  • Inschrijven

Word abonnee en ontvang:

  • ✔ Elke maand MarketingTribune thuis op de mat
  • ✔ Maar liefst €100,- korting op alle MarketingTribune events

MarketingTribune | Vacatures

Dé plek voor een nieuwe stap in je carrière! Ontvang nieuwe relevante vacatures direct in je inbox:

 

Job Alert

MarketingTribune Events


  • MarketingTribune.nl: presenteert en duidt het brede palet aan ontwikkelingen in het vakgebied marketing.
  • MarketingTribune: meer over marketing en merken