[column] Mag de copy lead terugkomen?

Hup, je tikt je mening en weg is ze. Als ik mijn kinderen aanspreek op ‘taalvoutjes’ in hun appjes, krijg ik nog wel een reactie in de vorm van een duimpje of ‘dank je’, maar ik weet wat ze denken en het helpt niet. Misschien moet ik me nog meer inhouden. Ze merken uiteindelijk wel hoe belangrijk het is om voldoende aandacht te besteden aan taalgebruik. Maar misschien vergis ik me en ben ik een pietlut.

Onlangs sprak ik een columnist die net als ik wekelijks stukjes tikt voor gedrukte en digitale media. We verzuchtten samen dat we de proeflezer misten. ‘Ik stuur mijn stukjes tegenwoordig naar een bevriend redacteur, die me behoedt voor fouten, niet alleen schrijf- of spelfouten, maar ook verkeerde of lelijke stilistische keuzes en natuurlijk inconsequenties’ zei hij. Zou ik ook moeten doen, bedacht ik me. Op redacties zijn dit soort functies wegbezuinigd. Niet alleen bij de vakmedia, zelfs bij de dagbladen. En dat weten we inmiddels. In de media wemelt het van spel- en taalfouten.

Op textbrooker.nl lees ik dat het belangrijkste doel van proeflezen het opsporen en verbeteren van fouten in een tekst is, zodat de definitieve versie zo prettig mogelijk leesbaar wordt. Proofreading gebeurt zowel bij teksten op papier als bij digitale stukken tekst en kan beschouwd worden als kwaliteitscheck en ‘opruimproces’. Hoewel de originele auteur zelf het proeflezen kan uitvoeren, blijkt het vaak effectiever om het uit te besteden aan een ‘buitenstaander’, zoals een professionele corrector. We worden overspoeld met blogs die gaan over het effectiever maken van een tekst, een tekst die bijdraagt aan het doel dat de schrijver voor ogen heeft, teksten met respect voor de lezer. Maar de auteurs in ons midden moeten zich de handvatten uit zo’n blog zelf eigen maken.

In de media wemelt het van spel- en taalfouten

Sommige blogs gaan over de structuur van een verhaal, of over passief en wollig taalgebruik, en hoe vaak passeert er niet een verhaal over het gebruik van seo-woorden of de vindbaarheid van je verhaal in zoekmachines? Allemaal goedbedoelde adviezen, die voor een ervaren schrijver zeer hinderlijk zijn. Daar heb je toch een eindredacteur voor.

Wat moet ik bijvoorbeeld met het advies: Het vinden van je zoekwoord of zoekwoorden is een kunst apart. Enkelvoudige zoekwoorden hebben een hogere ‘bezetting’ dan een paar woorden aan elkaar. Bijvoorbeeld; de kans dat je hoog scoort met YOGA is niet zo groot. Daarvan zijn er veel websites die dat woord gebruiken. Maak daarom zoveel mogelijk gebruik van gekoppelde woorden. YOGA IN ALMERE is al een stuk makkelijker om een hoge score mee te halen. (blauwenacht.nl)

Uit hetzelfde verhaal haal ik het advies over het gebruik van titeltags. Typisch iets voor de eindredacteur denk ik dan. (blauwenacht.nl) Of het volgende: Open Graph is een speciaal pagina markup protocol dat webmasters in staat stelt om de social snippets van hun gedeelde URLs te beïnvloeden. Het zijn de Open Graph tags’ die de titel, omschrijving en thumbnail afbeelding voor een URL bepalen wanneer iemand de link deelt op de social media.

Ik neig naar een pleidooi voor het terughalen van de eindredacteur die zich zoveel nieuwe kennis eigen maakt, dat de mannen vrouwen met een geslepen pen zich kunnen toespitsen op het maken van vindingrijke en zeer leesbare verhalen die zich onderscheiden. Mensen die zich in de eerste plaats bekommeren om de briljantie van hun verhaal omdat ze zich geruggesteund voelen door de eindredacteur die hun teksten nog beter en effectiever kunnen maken.

Leer eerst schrijven

En stop met bloggen over zaken als het effectiever maken van een verhaal. Leer eerst schrijven, en super goed schrijven. Dat is een ambacht. En laat effectief of seogericht schrijven over aan de specialisten. Eindredacteuren die met een ander bijltje hakken dan de auteurs die verzorgd Nederlands schrijven en weten wanneer een stukje best een literaire inslag mag hebben. Ik wil geen dief meer zijn van mijn eigen tijd omdat ik me teveel met onzinnige zaken moet bezig houden. Daar heb je toch specialisten voor. En als het woord eindredacteur niet meer van deze tijd is, noemen we zo iemand toch ‘lead tekst’ of ‘chef tekst’ of ‘copy lead’, in ieder geval een naam die voldoende interessant klinkt. Voor hoofdredacteuren, cijferneukers en natuurlijk taalfreaks op zoek naar een leuke baan.