Het laatste artikel van Niels de Jong van Tambr van zijn drieluik over muziek en AI: 'Je eerste tekening is nog geen cultureel erfgoed.'

De titel van het tweede artikel in het drieluik over muziek en AI luidt: ‘De grenzen van muzikale zeggingskracht’. Niels de Jong van Tambr: ‘Muzikale zeggingskracht zit niet in de noten, maar in de ontmoeting met de luisteraar.’

Het eerste artikel van een drieluik over muziek en AI, geschreven door Niels de Jong van Tambr: ‘De uitdaging is om de voordelen van AI te omarmen, zonder in een muzikaal keurslijf gedwongen te worden.’

Terwijl de formatie zich in een patstelling bevindt, zijn de nieuwe Kamerleden inmiddels ingewerkt. Vast onderdeel van die kennismakingsperiode is het publiceren van hun favoriete muzieknummer. En dat biedt een fascinerend inkijkje in het gevoelsleven van ons parlement.

Het soundlogo van T-Mobile is wereldberoemd. Simpel, helder en optimistisch. Een pakkend deuntje, opgegroeid als ringtone en volwassen geworden als muzikale handtekening van alle T-Mobile-content.

Ons brein is lui. Geconfronteerd met keuzes vallen we terug op onze routines. Vaste patronen die ons zo min mogelijk energie kosten en zo veel mogelijk opleveren. De meeste aankoopbeslissingen worden dan ook automatisch genomen, op basis van een paar opties die het onderbewuste brein ons voorschotelt. Hoe bekender jouw merk, hoe groter de kans dat je op deze shortlist terecht komt.

Ook als je niet in Amsterdam woont, zal het je waarschijnlijk niet zijn ontgaan. Fietsfabrikant Van Moof is momenteel de kop van jut voor gentrificatie-bashers. De peperdure elektrische fietsen zijn een symbool geworden van de veranderende verhoudingen in de hoofdstad. En daardoor een uitstekend onderwerp voor polemiek.

‘In hoeverre moet ik mijn sound aanpassen aan een lokale doelgroep?’ Dat is een vraag die ik regelmatig krijg vanuit merken die opereren in verschillende landen of regio’s.

Je bent marketeer en je hebt ideeën voor een audiologo. Je denkt misschien zelfs aan het ontwikkelen van een coherente muzikale identiteit, zorgvuldig opgebouwd rondom je merkwaarden.

Heeft elk merk nou echt een eigen geluid nodig? Of is dat alleen zinvol als je veel op tv bent? Deze vraag krijg ik dikwijls om m’n oren en het antwoord is even kort als eenvoudig: ja! Want wie maakt er nou géén geluid? En je hebt toch ook een visueel logo? Nou dan.

Marketeers zijn constant in oorlog met hun categorie. Hoe sluit je je aan bij de codes die je collega’s hebben omarmd en hoe blijf je daarbinnen opvallen? Dat laatste is nog niet zo eenvoudig. Daarom kleuren banken vaak blauw en adopteren advocatenkantoren al eeuwenlang deftig klinkende achternamen. Vertrouwd en herkenbaar.

In zijn bestseller ‘Sapiens’ betoogt Noah Yuval Harari dat een merk niets meer - of minder- is dan een sociale constructie zonder wezenlijke kern. De elementen waaruit een merk bestaat zijn volgens hem namelijk willekeurig. Een merk is geen logo, omdat logo's nu eenmaal veranderen. Het is geen gebouw, want bedrijven verkassen. Een merk is zelfs niet een product, omdat merken regelmatig van richting veranderen.

De subtiele kunst van branding is het vinden van een balans tussen onderscheidend vermogen en pasvorm. Je wil een eigen stem laten horen en de aandacht trekken met jouw unieke merkpropositie, maar tegelijkertijd wil je je ook aansluiten bij de productcategorie. En die balans ligt voor elk merk anders.

Bij het ontwikkelen van een huisstijl proberen merken zo nauw mogelijk aan te sluiten bij hun merkwaarden. Daardoor kan er eindeloos geschaafd worden aan zaken als kleur, vorm of tone of voice. Bij reclamemuziek ligt dat anders. Dan wordt er veelal teruggegrepen op bestaand (hit)repertoire. En dat is gek. Want je leent je nieuwe logo toch ook niet van de concurrent?

Artificial Intelligence speelt een steeds grotere rol in sonic branding. Niet als definitief oordeel, maar richtinggevend op verschillende momenten in het ontwikkelen van een muzikale identiteit.

Een nieuwe lente, een nieuw geluid. En dat heeft ook gevolgen voor ons muzikale humeur. Marketeers nemen afscheid van ingetogen pianoklanken en maken weer tijd voor vrolijk stemmende deuntjes. Daarbij liggen clichés op de loer, maar die hebben ook hun functie. Want als iedereen uniek klinkt, hoe val je dan nog op?

Een politieke partij is een product. Een merk met een logo, slogans, kleuren en een lettertype. En vooruit, met een purpose. Wat geldt voor merken geldt dus ook voor politiek partijen: een succesvolle campagne draait om zichtbaar zijn, herkenbaar blijven en het uitdragen van een consistent verhaal. En net als in de echte wereld wint ook hier het auditieve domein aan belang.

T-Mobile is een merk van uitersten. Een premium speler die als eerste kwam aanzetten met de iPhone, al jaren beschikt over het best geteste netwerk en niet voorop loopt in de race naar de prijsbodem. Een prima boomer-propositie dus.

De kerstcommercials van de Nederlandse supermarkten: het is een genre aan het worden. Gezellige families en dikke vlokken sneeuw afgewisseld met aanbiedingen voor rollades en borrelplanken. Ook in muzikaal opzicht valt er - naast de onvermijdelijke clichés - genoeg te genieten.

Niels de Jong van Tambr recenseert elke maand een sonic branding-case voor MarketingTribune. Dit keer Intel.

Niels de Jong van Tambr recenseert elke maand een sonic branding-case voor MarketingTribune. Dit keer Karwei.

Niels de Jong van Tambr recenseert elke maand een sonic branding-case voor MarketingTribune. Dit keer Coca-Cola.

Niels de Jong van Tambr recenseert elke maand een sonic branding-case voor MarketingTribune. Dit keer Coolblue.

Niels de Jong van Tambr recenseert elke maand een sonic branding-case voor MarketingTribune. Dit keer Heineken.

Inderdaad. De zoveelste mening over marketing in tijden van crisis. Juist nu. Want hoe speel je in op de anderhalve-metersamenleving zonder je geloofwaardigheid op het spel te zetten?

Niels de Jong van Tambr recenseert elke maand een sonic branding-case voor MarketingTribune. Dit keer de nieuwe jingle van Appie.

Niels de Jong van Tambr recenseert elke maand een sonic branding-case voor MarketingTribune. Met ING bijt hij het spits af.