Vijf winnaars Refugee Challenge What Design Can Do

De conferentie vond plaats op 30 juni en 1 juli. Naast de Challenge spraken er vele internationale sprekers over de sociale relevantie van design. Het event trok 1.500 bezoekers - veelal designers en creatieven - van over de hele wereld.

Minister Koenders: ‘We hebben de verbeeldingskracht van ontwerpers nodig’
‘We hebben deze ontwerpers en kunstenaars nodig om met verbeeldingskracht en inventiviteit te kijken naar de grote uitdagingen van onze tijd. Of het nu gaat om de vluchtelingencrisis, toenemende verstedelijking of de gevolgen van de klimaatverandering. Het gaat om de wil om het verschil te maken. En om echte veranderingen in de wereld en in het dagelijks leven van gewone mensen te realiseren. Veranderingen die uiteindelijk zullen leiden tot een meer stabiele, veilige en duurzame wereld',  aldus Minister Koenders van Buitenlandse Zaken voor hij de prijzen overhandigde.

De Refugee Challenge is een ontwerpwedstrijd georganiseerd door het designplatform What Design Can Do in samenwerking met de UNHCR en de Ikea Foundation. Designers van over de hele wereld mochten hun ideeën insturen op het gebied van het verbeteren van de ontvangst en de integratie van vluchtelingen. Dagan Cohen van What Design Can Do hoopte op 300 inzendingen, maar was aangenaam verrast door de 631 inzendingen van over de hele wereld (70 landen!), vooral van designers en designstudenten.


Dagan Cohen van What Design Can Do

Richard van der Laken, De Designpolitie en oprichter van What Design Can Do: 'Het grote optimisme, het feit dat deze generatie ontwerpers niet bang is de handen uit de mouwen te steken en de empathie die uit de ideeën spreekt, dat is voor mij de grote winst van deze Challenge.'

Een internationale jury van designers, politici, design thinkers en vertegenwoordigers van vluchtelingenorganisaties bracht de inzendingen terug tot een shortlist van 25 projecten.

Corinne Gray van UNHCR's Innovation Unit en jurylid: ‘Het is geweldig dat er zo veel ontwerpers zoeken naar nieuwe systemen, nieuwe processen en nieuwe diensten.  We zijn geneigd het begrip van design nogal te vernauwen, maar dit laat zien wat het allemaal kan betekenen. Deze competitie levert heel veel positiviteit op.’

Jonathan Spampinato van de Ikea Foundation: 'Dit was een fantastische samenwerking met de designgemeenschap. Het past in ons doel om te verkennen hoe de principes van “democratic design” kunnen bijdragen aan innovatie aan humanitaire vraagstukken.’ 

Jurylid Marcus Engman, hoofd design bij Ikea kijkt uit naar de volgende fase: 'Ik ben iemand die van aanpakken houdt. Daarom kijk ik erg uit naar de volgende fase, waarin de vijf plannen worden uitgewerkt.'

In die volgende fase - de WDCD Accelerator - gaan de vijf winnaars hun concepten onder begeleiding verder uitwerken. Daarvoor gebruiken zij de gewonnen € 10.000. Eind 2016 presenteren zij hun case weer.

De winnaars

Agrishelter van Narges Mofarahian (Italië/Iran)

Agrishelters zijn onderkomens voor vluchtelingen gebouwd van biologisch afbreekbare, lokale materialen, die duurzaam zijn, zelfvoorzienend, zorgen voor een goede isolatie en direct beschikbaar zijn in elke stad. Ze kunnen eenvoudigweg worden gebouwd door bewoners zelf.

De jury: ‘Hier openbaart zich een zeker vorm van utopisch denken, maar dat is een heel stuk beter dan een "dystopie".’
 

The Welcome Card van The Green Card Team uit Zweden

Elke asielzoeker in de EU krijgt The Welcome Card. De kaart stelt de eigenaar in staat de status van zijn aanvraagprocedure te checken, maar bevat vooral ook informatie over taal, openbaar vervoer, diensten en evenementen. Bedrijven en particulieren kunnen aanbiedingen uploaden op de kaart, waar vluchtelingen profijt van kunnen hebben.

De jury: ‘De privacy bescherming en veiligheid bij dit project moeten goed worden bekeken, maar het is een idee met een enorme potentie.’

Reframe refugees van Marie-Louise Diekema en Tim Olland uit Nederland

Reframe Refugee is een fotoagentschap dat beoogt het beeld van vluchtelingen in de media te kantelen. De foto’s die nu worden getoond, zijn steevast vluchtelingen in uitzichtloze situaties. Als vluchtelingen zelf hun beelden – vrijwel fotograferen ze met hun telefoons – kunnen uploaden op dit platform en aanbieden aan de media, dan zal duidelijk worden dat vluchtelingen mensen zijn met zelfde ambities en dromen als iedereen.

De jury: 'Dit idee verdient zeker toegang tot de accelerator fase omdat het een kans biedt om af te rekenen stereotypen over vluchtelingen. Er zijn onverwachte, andere beelden van vluchtelingen nodig om het imago bij te stellen en wie kan dat beter leveren dan vluchtelingen zelf?’ 

Eat & Meet van Jennifer Kinnunen, Marie Legleye, Camille Marshall, Elias Sougrati en Camille Marshall uit Brazilië

Eat & Meet benut voedsel om netwerken en vriendschappen te kweken. In dit project worden oude stadsbussen omgevormd tot rollende keukens met vluchtelingen die eten uit hun eigen culinaire traditie verkopen. Voedsel vertelt niet alleen wat over jezelf, het is ook een uitstekende manier mensen te leren kennen en een netwerk op te bouwen.

De jury: ‘Dit plan met meerdere dimensies haakt aan bij een oeroude natuurwet: het eten van een vreemde is de eerste stap naar intercultureel begrip. Het concept heeft grote mogelijkheden om op te schalen en biedt ook aan vrouwelijke vluchtelingen veel mogelijkheden.’

Makers Unite / Connecting makers. Uniting people van Entrant: Makers Unite (Nederland/Griekenland)

Makers Unite verbindt vluchtelingen en EU-inwoners aan elkaar door co-design. Om te beginnen kan er worden gewerkt aan producten die worden gemaakt met oude reddingsvesten en rubberboten die op de Griekse kust achterblijven op de vluchtelingenroute. Het biedt zowel mogelijkheden voor vluchtelingen om met werk hun waardigheid terug te vinden en zorgt bovendien voor connectie.

De jury; 'Dit is een verbazingwekkend project dat innovatieve producten kan opleveren, gemaakt door een collectief, duurzaam en vol waardigheid.’


De jury

• Corrine Gray (directeur UNHCR’s Innovatiecentrum)
• Christian Benimana (architect Mass Group)
• Petra Stienen (arabist/senator)
• Richard van der Laken (oprichter What Design Can Do)
• Robin Cohen (Professor Emeritus en voormalig directeur International Migratie Instituut, Oxford)
• Doreen Toutikian (directeur Beirut Design Week)
• Ravi Naidoo (oprichter Design Indaba)
• Michael Johnson, (designer Johnson Banks)
• David Kester (ex-CEO van de Britse Design Council)
• Marcus Engman (hoofd design Ikea)
• Bas van Abel (oprichter Fairphone)
• Sonia Ben Ali (mede-oprichter Urban Refugees)