[column] Dichtgetimmerd

Waar je heerlijk doorheen kunt struinen, eindigend bij een kassa met een winkelwagen gevuld met allerlei artikelen, die je niet echt nodig hebt, maar in Nederland niet kunt kopen en die er allemaal even aanlokkelijk uitzien. Een mediterrane herinnering voor als je – vrij naar Gerard Cox – straks, als die mooie zomer weer voorbij is, weer met je dia’s in de regen zit. Zo’n zomerse retail-beschouwing zou nu logisch en op z’n plaats zijn geweest, maar is dat in de zomer van 2020 niet. Alles is nu anders.

Eigen land
‘We blijven lekker in eigen land’ kopt de Kampioen, het clubblad van de ANWB, deze maand. Niet zo lang geleden betekende dat, dat je je vakantiegeld aan een nieuwe wasmachine had besteed en daarom niet verder kwam dan een tochtje naar het Drielandenpunt in Vaals of een dagje pootje baaien in Zandvoort. Nu is de Hollandse vakantie – noodgedwongen – populair en geven we onze vakantiecenten nog steeds uit bij de Jumbo of Albert Heijn in plaats van in de Carrefour of in de Mercadona. Het zijn dan ook gouden tijden voor de grootgrutters in Zaandam en Veghel en op al die andere supermarkthoofdkantoren in ons land. Inmiddels hebben de Nederlandse supers volgens Nielsen al 6,5% groei weten te realiseren en is de uiteindelijke verwachting, dat aan het eind van het jaar het groeicijfer op 5,7% komt te staan. Een groeicijfer, dat bijna het dubbele is van de 2,7%, waarop de omzetgroei stond in de eerste maanden van dit jaar. Met 2,3 miljard euro extra omzet heeft COVID-19 z’n werk gedaan, de thuistoerist zorgt voor de slagroom op de taart. En daar blijft het niet bij, want Nielsen verwacht een doorzettende omzetgroei bij de supers. Ook in de te verwachten recessie, die op ons afkomt. We gaan daardoor nóg meer thuis eten met de horeca als grote verliezer.

Plaatselijke retail
Want verliezers zijn er. En ze zijn óh zo zichtbaar! Trek tijdens de Hollandse vakantie je wandelschoenen eens aan en loop een gemiddeld dorp binnen. Let er eens op: hoeveel lege etalages kom je tegen? Hoeveel lege winkels? In hoeveel van die panden zitten bewoners, waarvan je denkt: die horen er eigenlijk niet…? De zoveelste nagelstudio, pedicure, schoonheidssalon. Of kapper. Het Algemeen Dagblad besteedde er in 2019 al een artikel aan: de stormachtige groei van dit soort dienstverleners in de dorpen van het Groene Hart. Dorpen met plaatselijke bakkers, slagers en groenteboeren. Met schoenen- en kledingwinkels, bruin- en witgoedzaken en winkels met huishoudelijke artikelen. Het verdwijnt allemaal in een razend tempo. Uit dorpen én steden. In hetzelfde jaar 2019 schreef ik een column over het verdwijnen van Main Street USA. De hoofdstraat, herkenbaar in elk Amerikaans dorp en stadje, waar retail en horeca bij elkaar kwamen. Van ‘general store’ tot ‘barbershop’, van ‘drugstore’ tot ‘diner’ en ‘pharmacy’. De plek, waar de inwoners van al die dorpen en steden elkaar tegenkwamen. Main Street USA als dé sociale ‘backbone’ van de Amerikaanse samenleving. Die hoofdstraat is ook aan het verdwijnen uit Nederland of wordt op z’n minst steeds kleiner. De plaatselijke retail verdwijnt in de zoveelste blauwe of gele supermarkt of is opgeslokt door een digitaal retail-monster. Ondanks de oproep van de laatste maanden om toch vooral voor lokaal te gaan, is het vechten tegen de bierkaai. De toekomst voor de plaatselijke retail is dichtgetimmerd.

Charles Borremans
GUC Agency

(beeld winkel: Anna Shvets / Pexels)