Niet iedereen gelooft duurzame dialoog van Shell

Het chique Concertgebouw-publiek keek de afgelopen maanden een paar keer vreemd op. Zo stonden er bij de seizoenstart in september ineens obers met glazen vol zwarte ‘champagne’ bij de entree. Demonstranten van Fossil Free Culture protesteerden hiermee tegen de sponsoring van de culturele instelling door ‘de grootste klimaatvervuiler’ Shell. Een maand later gooiden activisten van dezelfde organisatie na afloop van het Avondconcert tienduizend muziekvellen van het balkon. De boodschap: ‘Op een stervende planeet zal muziek niet meer mogelijk zijn.’

Hoe kijkt Shell aan tegen deze kritiek? ‘We zijn sinds 2002 lid van de business club van het Concertgebouw, samen met nog vele andere bedrijven’, reageert Anne Schreuder, directeur MVO van Shell Nederland. ‘We vinden het buitengewoon vervelend voor de bezoekers en medewerkers van het Concertgebouw dat Fossil Free Culture op deze manier actie voert. Iedereen heeft het recht op het uiten van zijn of haar mening, maar wij gaan liever de dialoog aan.’

Sponsorstrategie

Laten we even uitzoomen naar de algehele sponsorstrategie van Shell. Multinationals hebben immers doorgaans een enorm sponsorhuis opgetuigd, waarin de buitenwacht gemakkelijk het overzicht kan verliezen. ‘We onderscheiden bij Shell sociale samenwerkingen en commerciële sponsoring’, legt Schreuder uit. ‘De focus bij de social investment-strategie (het MVO-beleid) van Shell ligt op drie gebieden: jongeren stimuleren om te kiezen voor techniek (de zogenoemde STEM-educatie, ofwel Science, Technology, Engineering & Maths), duurzaam ondernemerschap stimuleren en lokale projecten ondersteunen in het kader van sociale cohesie en nabuurschap. De nadruk ligt bij social investment op het maken van maatschappelijke impact. De sponsorships kennen een iets ander karakter, maar vallen over het algemeen ook binnen de bovengenoemde pijlers.’

Met het door Shell geïnitieerde Generation Discover Festival worden al vier jaar lang tienduizenden jongeren getrokken. Een belangrijke activatie dus. Schreuder benadrukt dat het evenement ‘niet om Shell draait’. Ze noemt het een ‘white-labeled’ festival. ‘Met de meer dan dertig betrokken partijen willen we aan een jonge doelgroep laten zien hoe leuk wetenschap en technologie kan zijn en hoe belangrijk deze onderwerpen zijn voor de toekomst van Nederland. Veel kinderen zijn hier niet bewust mee bezig.’

Eco-marathon

Shell doet uiteraard nog veel meer op het gebied van sponsoring en social investment. Schreuder: ‘Binnen de social investment-strategie organiseren we Shell Eco-marathon, een internationale studentenwedstrijd op het gebied van innovatie, technologie en duurzaamheid waarin studenten worden uitgedaagd zo zuinig mogelijk te rijden in een zelfgemaakt voertuig. Daarnaast steunen we diverse wetenschapsmusea en science-centers in Nederland, zoals Rijksmuseum Boerhaave in Leiden, Nemo in Amsterdam, Oyfo in Hengelo en Continium in Kerkrade.’

Verder is Shell een van de partners van Missie H2, dat Nederland volgend jaar als waterstofland wil presenteren tijdens de Olympische Spelen in Tokyo. Daarnaast is er een samenwerking met Staatsbosbeheer aanvullend op het CO2-compensatieprogramma op de eigen tankstations.

Circuit Zandvoort

Naast al deze duurzame initiatieven heeft Shell vorig jaar ook besloten om Circuit Zandvoort te gaan sponsoren. ‘We zijn al tientallen jaren actief betrokken bij de motorsport’, legt Schreuder uit. ‘Onze producten worden hier onder extreme condities getest. Shell is inderdaad ook sponsor van Circuit Zandvoort. Dankzij deze samenwerking krijgen klanten de mogelijkheid om via het Air Miles-programma gebruik te maken van aanbiedingen van het circuit.’

Praktisch gezien levert Shell ook de brandstof (‘Shell V-Power’) op het circuit en verzorgt het de CO2-compensatie ervan. Op de vraag of Shell zich gaat verbinden aan de Dutch Grand Prix zegt de MVO-directeur: ‘We doen geen uitspraken over potentiële extra sponsoring.’

Oliemaatschappijen liggen natuurlijk extra onder een vergrootglas door de grote bezorgdheid over het klimaatprobleem. ‘We luisteren naar kritiek en staan open voor verandering, maar we merken ook dat mensen regelmatig onvoldoende geïnformeerd zijn’, zegt Schreuder. ‘Het is aan ons om ons verhaal beter te vertellen en daar is nog ruimte voor verbetering. Onze sponsoring en partnerships moeten passen bij de lijn die we als bedrijf hebben uitgezet.’

Demonstraties

Ondanks het succes van het Generation Discover Festival klinkt er ook kritiek op dit project. Stichting Fossielvrij Onderwijs beticht Shell van misleidende kindermarketing en greenwashing. Een grote scholengemeenschap distantieerde zich publiekelijk van het festival. De kritiek: Shell zou op het festival klimaatleugens vertellen aan kinderen, onder meer dat in 2050 de energiemix nog voor pakweg driekwart fossiel zou zijn.

De kritiek heeft ook impact, want Gemeente Den Haag besloot na enkele jaren om het festival niet verder te subsidiëren. Het evenement is dit jaar uitgeweken naar Rotterdam. Ook daar waren protesten. Zo werd er een olielekkage nagebootst. Shell is het inhoudelijk oneens met de demonstranten. Festivaldirecteur Schreuder: ‘Wat zij buiten vertellen en wat er binnen te zien is, sluit niet op elkaar aan.’

Tussen Shell en de activisten zal het niet snel goed komen. De oliemaatschappij benadrukt in zijn publieke communicatie de ‘krachtige’ steun aan het Akkoord van Parijs en de intentie om bij te dragen aan een koolstof-armere toekomst. Investeringen in sponsoring en social investment moeten helpen om dit verhaal beter te laten landen.