Gelekt: De nieuwe privacywetgeving die Europa aan Nederland zal opleggen

Met deze formulering van de verordening zou browser fingerprinting vanaf 2018 ook expliciet niet meer zijn toegestaan. Iets wat nu nog slechts een interpretatie is. En met deze nieuwe wet worden uitgeverijen helaas nog steeds geacht helderziend te zijn of in de tijd te kunnen reizen.

Ehh wat? e-Privacy verordening?

De algemene Europese Privacywet staat inmiddels vast, dus is de Europese Commissie enige tijd geleden gestart met de verdere uitwerking van het digitale deel: de e-Privacy verordening. Hierin staan specifieke regels voor bijvoorbeeld online marketing, e-mail, cookies en telemarketing. De regels die nu worden herzien stammen nog uit 2002 en waren meer een richtlijn. Europese lidstaten hebben nu op veel gebieden recht op een eigen invulling. Vandaar dat de Nederlandse cookiewetgeving bijvoorbeeld afwijkt van die in andere Europese landen. Maar daar zal verandering in komen.

Nieuwe regels gelden voor alle bedrijven in Europa

Zo blijkt ook uit dit uitgelekte concept dat er niet meer over een richtlijn wordt gesproken, maar over een verordening. Dat betekent dat de wetgeving voor alle EU-lidstaten gelijk gaat worden en dat een nadere invulling door de betreffende landen niet meer is toegestaan. Dit biedt voordelen voor bedrijven die in meerdere Europese lidstaten opereren, omdat de verschillen in wetgeving kleiner worden. Maar voor het merendeel van de Nederlandse uitgevers en adverteerders hebben de regels een grote en nadelige impact op hun bedrijfsvoering.

Cookiewall is niet genoeg. Browserinstelling moet hem vervangen

Gelukkig ziet ook de Europese Commissie in dat de cookiewall vooral irritatie bij de internetgebruikers oproept. Om dit te voorkomen stelt de Commissie, in het uitgelekte concept, dat consumenten bij het eerste gebruik van een browser een keuzemenu voor hun privacy aangeboden moeten krijgen: een reeks opties met aan de ene kant die om nooit cookies te accepteren en aan de andere kant die om altijd cookies te accepteren.

Voor het accepteren van trackingcookies zouden browsers dan afzonderlijk een optie kunnen bieden waarmee gebruikers expliciet toestemming voor plaatsing kunnen geven. Websiteaanbieders hoeven dan geen toestemming meer voor het plaatsen te vragen, zoals nu nog gebeurt door middel van de vele cookiewalls. De standaardinstelling van browsers zou zodanig moeten zijn dat de opslag van cookies geheel geblokkeerd wordt. De Europese Commissie streeft daarmee naar een privacy-by-design- en privacy-by-default-werkwijze.

Een slechte zaak

Dat gaat nadelige gevolgen hebben. Niet alleen voor adverteerders en uitgeverijen, maar ook voor internetgebruikers. Want doordat browsers standaard trackingcookies van derde partijen gaan blokkeren, is het bedrijfsleven veel minder goed in staat om consumentgericht te adverteren. Het gevolg? De inkomsten van uitgevers zullen dalen. En internetgebruikers zullen niet minder vaak advertenties zien, maar wel veel vaker irrelevante en irritante reclame te zien krijgen als de aandacht niet meer met relevantie kan worden getrokken.

Uitgeverijen worden geacht in de tijd te reizen of helderziend te zijn

Helaas moet ik ook op grond van het gelekte concept constateren dat de Europese Commissie nog steeds van mening is dat internetgebruikers vooraf geïnformeerd moeten worden. Uitgeverijen blijven hierdoor verplicht om websitebezoekers volledig en van tevoren te informeren over álle adverteerders die ze op de site kunnen tegenkomen. En zoals eerder beschreven, is dit een onmogelijke opgave. Want de huidige – internationale – norm online is programmatic advertising, waarin een nieuwe adverteerder binnen een paar honderdste milliseconden een advertentiepositie op een site kan inkopen. Om hoge boetes te kunnen vermijden, moeten uitgeverijen dus vooraf weten wie zich over een aantal seconden zal gaan melden om een advertentie in te kopen. Dat zal alleen uitgevers lukken die helderziend zijn of in de tijd kunnen reizen.

Browser fingerprinting niet toegestaan

Last but not least: in Nederland zijn juridische experts het erover eens dat browser fingerprinting, een techniek die internetgebruikers herkent zonder een cookie te plaatsen, wel degelijk onder de cookiewet valt. Veel adverteerders en uitgeverijen delen deze mening echter niet en werken met deze techniek of zijn bezig deze te verfijnen, waardoor ze binnen de huidige kaders van de richtlijn valt. De uitgelekte e-Privacy verordening toont echter aan dat de Europese Commissie het gebruik van deze techniek een halt wil toeroepen. Zo staat specifiek in het concept: 'Het gebruik van de verwerking en opslagmogelijkheden van een terminal apparatuur en het verzamelen van informatie over de eindapparatuur van eindgebruikers, met inbegrip van software en hardware, is niet toegestaan.'

Niet fijn voor de consument

Het wordt dus steeds lastiger voor een bedrijf om een klant of consument persoonlijk te behandelen. Het idee van personalisatie is dat er betere service verleend kan worden, advertenties beter geselecteerd kunnen worden en er voorkomen kan worden dat je dezelfde advertentie tot vervelens toe te zien krijgt. Het is de vraag of de consument daarmee geholpen is. Anderzijds biedt het concept weinig inzicht in hoe de consument dan beter en duidelijker geïnformeerd zou moeten worden. Er wordt dus vooral in beperkingen gedacht, en een stuk minder in oplossingen.

Feedback? Now or never!

Of browser fingerprinting en de cookiewall zoals we die nu kennen ook daadwerkelijk komen te vervallen zullen we pas op 11 januari 2017 te weten komen. Dan wordt namelijk het uiteindelijke voorstel verwacht en tot die tijd kan de inhoud nog veranderen. Als vanzelfsprekend zal IAB Nederland alle stappen in dit proces nauwlettend in de gaten houden en de markt hierover informeren. Daarnaast hebben we eigen medewerkers in Brussel die doorlopend contact onderhouden met de ontwerpers, die nu hard bezig zijn de laatste hand te leggen aan deze wet. Feedback over deze voorgenomen wijzigingen kun je delen met IAB Nederland, wij zorgen er dan voor dat deze meegenomen wordt in de gesprekken met de betrokken ambtenaren en politici.

Jeroen Verkroost is zelfstandig adviseur en interim manager bij Verkroost.com en Directeur a.i. bij IAB Nederland. 

Zie hier het uitgelekte concept.

Lees ook:
Hallo Commissariaat? Regels voor vlogreclame bestaan al twee jaar....
Klachten over online advertenties  
Drie types sprekers en hoe ze te vermijden