Is uw product eigenlijk wel gewenst?

Dit wordt toegeschreven aan de ratrace samenleving. Ik denk terecht.

Toch zie ik een ontwikkeling die hoopgevend is  en waarin marketeers ook een nadrukkelijke rol te spelen hebben.

Een voorbeeld van de snel veranderende maatschappelijke mores: belastingontwijking wordt niet langer meer beoordeelt vanuit de vraag of men zich aan de wet houdt (die daartoe de ruimte biedt) maar door de vraag; ‘is dit wel verantwoord gedrag?’

Dus niet……..mag het? Is er een wet overtreden? Maar wel……. vinden wij het wel  verantwoord? Het zit hem in het woord ‘verantwoord’. Dat gaat de waarde worden in de decennia. Vertaald naar de wereld van de commercie……. is jouw product eigenlijk wel gewenst?

Met de komst van Uber, AirBnB en andere internetplatforms is die vraag pregnant geworden. De liberalen juichen deze ontwikkelingen toe onder het motto dat je de vooruitgang niet kan tegenhouden, dit soort ontwikkelingen zijn goed nieuws voor iedereen. Maar is dat ook zo. We beginnen te begrijpen dat het tij van het kapitalisme (lang) niet alle schepen optilt.

De progressieven zetten de nodige vraagtekens. Is hier geen sprake van platformkapitalisme met funeste gevolgen? Het is evident dat er een race naar de bodem is ingezet. Het is een voorbode van een sterk groeiende onderklasse die leeft op de rand van het bestaansminimum. Nu al geeft een kleine 60% van de burgers aan moeite te hebben zich staande te houden in de ratrace samenleving.

Zo wordt in het marketing vakgebied neuroscience marketing gezien als een superieure kans. Toch heb ik nog niet de vraag horen stellen, is dit wel wenselijk? Verschuiven we niet van redelijk onschuldige verleidingstechnieken (de essentie van marketing) naar Big Brother-achtige manipulatie? Met de neurowetenschap kan consumptiegedrag echt manipuleert worden. Nu kijken we met bewondering naar dit fenomeen…….. en omdat het kan vinden we ook dat het mag. Maar is het wel wenselijk? Waar liggen grenzen?

Ook de marketeer zal zich hier moeten laten horen. Als we zwijgen zijn we niet meer dan de handlangers van het establishment.

De wenselijkheidsvraag zal steeds vaker gesteld worden. Niet alleen bij belastingontwijking maar ook bij zaken als bonussen, suiker, kindersnoepgoed, vlees, vuurwerk, roken, voetbalhooligans, comazuipen, decadente consumptie, overgewicht door onzorgvuldigheid enz, enz.  Reken er maar op dat de vraag of uw product wel gewenst is steeds vaker gesteld zal worden. Maar ook de vraag of uw gedrag als consument en burger wel verantwoord is. Deze vraag zal niet alleen gesteld worden aan bedrijven en organisaties.

Een medewerker die uit z’n bol gaat op Facebook of Twitter staat razendsnel op straat. Niet omdat hij zijn mening niet mag geven, hoe verwrongen deze wellicht ook is, maar wel omdat het als onverantwoord gezien wordt.

Kortom verantwoordelijkheid wordt de nieuwe meetlat en deze zal gelegd worden naast gedrag, producten, diensten en opvattingen. De vrijheid van meningsuiting zal ook niet ontkomen aan de schijnwerpers van de verantwoordelijkheidsvraag. En dat zal zeker ook gelden voor journalisten en politici. Ook wel de moderne ophitsers genoemd.

Over de rol van de marketeers: ik roep de marketeers ter lande op actief mee te doen aan de meningsvorming over wat wij kunnen bijdragen aan de vraag welke producten wel of niet  wenselijk zijn. Maar ook en vooral hoe we kunnen komen tot een manifest over wat Maatschappelijk Verantwoorde Marketing (MVM) is. Want als wij daarin een nieuwe norm kunnen stellen dan levert dat een aanzienlijke bijdrage aan de acceptatie van producten en diensten.

We hebben meer Paul Polmannen (de baas van Unilever) nodig.

Mag ik jullie uitnodigen ideeen over MVM te sturen naar : Roland@vKralingencompany.com

Ik zal in de loop van de komende maanden verslag doen van het resultaat.

Roland van Kralingen

---

Roland van Kralingen is onder andere marketing- en brandingexpert bij SagePartners in Boston en San Francisco, Orange Branding in Guangzhou en vKralingenCompany. Daarnaast doceert hij en schrijft hij boeken.