[column] De Kerstcommercialroast

Nee, we weten dat het Kerst is door de Kerstcommercials die zoals elk jaar op 6 december plots op onze televisieschermen – en tegenwoordig ook op onze social walls - verschijnen. En dat zal nog even duren mensen. Dus voor wie, zoals ik, een allergie heeft voor Kerst, worden het een paar moeilijke weken.

Dit jaar lijkt het er bovendien op dat iedere adverteerder met een restbudget van een paar ton een Kerstcommercial heeft geproduceerd. Het is zwaar werk om ze allemaal door te lopen en er iets van vinden. Maar daar ben ik voor. I took one for the team en heb braaf de gehele lijst door geharkt, geclusterd en geroast. Daar gaan we.

De tranentrekkers

Heel lang geleden, in de jaren zeventig van de vorige eeuw, schreef Umberto Eco dat je écht een hart van steen hebt, als je bij het kijken van Love Story niet huilt.  Dit, omdat Love Story hét prototype tranentrekker is: wetenschappelijk opgebouwd om van te huilen. De meeste Kerstcommercials vallen in dit tranentrekkers-genre. De Staatsloterij doet haar best met een mierzoet verhaal over een mantelzorger (?) en zijn bejaarde buurvrouw, die elkaar Staatsloterijloten cadeau geven. Albert Heijn gooit Harry de hamster in de hoofdrol van een dik plagiaat van Last Christmas (je wordt bedankt Appie, ik heb bij deze de Whamageddon al op 6 december verloren). Arme Harry wordt door het gezin van Ilse achtergelaten, dat vrolijk op skivakantie vertrekt.

Dertig spannende seconden, voordat we geluk vinden in de obligate happy ending.

Wat Appie in de aanbieding heeft voor Kerst, wordt aan de tag-ons overgelaten. Echter, de tranentrekker van 2024 is volgens mij de Kerstcommercial van Hema. Zelfs ik moest huilen (en ik huil eigenlijk alleen bij het gesprek tussen Harry Potter en zijn moeder in deel 8 van de saga). Hoe kan je niet huilen bij het zien van het vreselijke kindertrauma van opa, die door zijn vader wordt mishandeld (vader gooit Hema speelgoed weg want “je bent er te oud voor”). Dit is Dickens in het kwadraat! Dat het Kerst is, is trouwens bijzaak.  Had net zo goed Sinterklaas kunnen zijn, of de verjaardag van een kleinkind. Maar de rol van Hema is hierin duidelijk. Chapeau.

Kerst als bijzaak

Het is mij opgevallen dat Kerst in meerdere commercials van 2024 bijzaak is. Het lijkt me een nieuwe trend.

Kruidvat en Schoonenberg zijn hier voorbeelden van. Kruidvat Lies wordt verliefd op haar nieuwe buurman (volledig terecht – als ik het mag zeggen) en gaat op een double date met haar hond. Niks kinderen, niks Kerstdiner – gewoon iets samen drinken met de knappe jongen. Dat had elke avond gekund trouwens, en dat het Kerst is, merk je alleen aan het woud van Kerstbomen in de tuin van de buurman. Knap vooral dat hij de tijd heeft gehad om de tuin te versieren tussen de verhuisdozen, en knap dat we de rol van Kruidvat in deze hele soap nog kunnen achterhalen. Schoonenberg recyclet oude materiaal en gooit er een paar lichtjes en een voice over bij, maar voor de rest zou je deze commercial ook midden in de zomer kunnen hergebruiken. Het gaat erom, dat je geen gesprek wilt missen bij het Kerstdiner. Maar dat geldt eigenlijk bij elk diner, toch? Of als je enorm cynisch bent zoals ik, zou je juist bij het Kerstdiner liever géén hoorapparaat in willen hebben en vrolijk dronken worden zonder last van het gebabbel.

Pragmatisten

De tegenpool van tranentrekkers zijn pragmatisten zoals Aldi.  Die valt gewoon met de deur in huis en vertelt dat je bij hen de goedkoopste kerststol scoort. Bam! En dit jaar gaat Plus ook op de pragmatische toer, met een spot-in-spot: een door de lokale Pluseigenaar gesponsorde Kerstrecital op de basisschool is feitelijk een giga-infomercial voor Plus kerstaanbiedingen. Nou, dan weet je tenminste waar je aan toe bent. Bol belooft Kerstfixers te helpen: zo simpel kan het zijn. De koning van pragmatisten is Praxis, die Kerst en Sinterklaas met elkaar versmelt. Kind vraagt aan Sint een kerstboom cadeau. Sint gaat naar Praxis voor de kerstboom. Bam. Dat bespaart ook productiecentjes.

Filantropen

Kerst is de gelegenheid om iets goeds te doen voor onze naasten. Dat belooft Lidl tenminste met een (nogal vage) samenwerking met Jeugd Educatie Fonds. En de PostcodeLoterij, die maar liefst 349 miljoen aan goede doelen heeft besteed met de bijdrage van de deelnemers.

Maar ik geef dit jaar het goud aan Vodafone, die ons wil helpen om van de smartphoneverslaving af te komen.

Net zo geloofwaardig als de barman die “nu is het even genoeg” zegt bij het twintigste rondje wodka shots.

Humoristen

Vreemd genoeg is er dit jaar weinig humor in Kerstcommercials. Wel een knipoog, een glimlach, maar echte humor is er zelden. Jumbo probeert dit jaar wel humor dikker aan te zetten met maar liefst vier commercials waar je spontaan van in de lach schiet. Het is een kolossale productie: de Kerst gezien vanuit het oogpunt van het Jumbo-stel en hun drie kinderen, allemaal onderweg naar het gezamenlijke Kerstdiner en allemaal slachtoffer van triviale ongelukken. Maar wel herkenbaar en eigenlijk heel dicht bij de realiteit. Ik heb er in ieder geval van genoten.

En voor de Kersthaters, raad ik de YouTube-productie aan van World of Tanks met Jason Stratham.  Het is een echte film van maar liefs 6 minuten, dus je moet ervoor gaan zitten. Maar het is de moeite waard, totaal overdreven en waanzinnig humoristisch. Geniet ervan. En fijne feestdagen natuurlijk. Tot volgend jaar weer.