Corona: wisselende online consumentenbestedingen

Het aantal online aankopen steeg wel: met 8% naar 69 miljoen. Dit blijkt uit de meest recente versie van de Thuiswinkel Markt Monitor, het onderzoek naar online consumentenbestedingen in Nederland. Dit onderzoek wordt door GfK uitgevoerd, in opdracht van Thuiswinkel.org en Retail Insiders en in samenwerking met PostNL, Betaalvereniging Nederland en Currence.

De daling in de online consumentenbestedingen wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de vrije val in de uitgaven aan diensten in het eerste kwartaal (-29%). Bij de bestedingen aan producten is er sprake van een groei van 19%. Deze groei in de bestedingen aan producten heeft de daling binnen diensten niet kunnen compenseren waardoor het eerste kwartaal van 2020 per saldo op een negatief groeiresultaat uitkomt. Bij het aantal online aankopen zien we eenzelfde beeld: er zijn 30% minder online aankopen gedaan aan diensten dan in het eerste kwartaal van 2019, terwijl de verschillende productencategorieën juist gemiddeld met 17% groeiden. Er is hier echter wel sprake van een positief groeiresultaat, omdat diensten slechts 10% van de online markt in aankopen vertegenwoordigen.

Online bestedingen: reisbranche in de min, meeste producten in de plus

Als we kijken naar de categorieën die in de eerste drie maanden van 2020 het hardst zijn getroffen, dan zijn dat Tickets voor Attracties en Evenementen, Pakketreizen, en Losse Vliegtickets en Accommodaties. Door de opgelegde coronarestricties is het aantal kopers in deze sector fors afgenomen. De online uitgaven aan Pakketreizen laten hierdoor bijvoorbeeld een daling van -50% zien ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar en Losse Vliegtickets en Accommodaties dalen met -28%.

Binnen producten is het beeld anders. Met uitzondering van Kleding is er binnen alle productcategorieën een groei te zien in de online uitgaven. De grootste groei is toebedeeld aan IT (+38%), Sport en Recreatie (+34%), Home & Living (+30%) en Food/Nearfood (+23%). We zien ook dat er meer Nederlanders binnen deze categorieën online zijn gaan kopen. Daarnaast is er binnen deze categorieën sprake van een toename van het aantal online aankopen.

‘Ondanks dat we in Nederland te maken hebben gehad met een gedeeltelijke lockdown en deze pas halverwege maart in werking trad, is de impact van corona op de online consumentenbestedingen in het eerste kwartaal van dit jaar al groot geweest,’ zegt Wijnand Jongen, directeur van Thuiswinkel.org. ‘De voornaamste reden hiervoor is het wegvallen van de vraag naar reizen en gerelateerde producten en diensten. Dit was al in februari te voelen, omdat het coronavirus toen in andere landen al om zich heen sloeg. De groei van de online bestedingen aan en aankopen van producten is in het eerste kwartaal al wel toegenomen door de gedeeltelijke lockdown, maar wordt vooral in het tweede kwartaal duidelijk merkbaar.’

iDEAL groeit verder als belangrijkste betaalmethode

Op het gebied van de online betaalmethoden blijft iDEAL onverminderd populair. Het aandeel van deze betaalwijze binnen de online bestedingen steeg van 59% naar 68%. De reden hiervoor is dat producten een groter aandeel in de totale online bestedingen hebben gekregen. Door de vrije val van de online bestedingen aan diensten, is de verhouding diensten/producten in de online bestedingen sterk veranderd. Dit was 51% versus 49% in het eerste kwartaal van 2019 en was in de eerste maanden van 2020 63% versus 47%.

Het aandeel van consumenten die hun smartphone gebruiken voor een aankoop via internet, is ook dit kwartaal verder gestegen. Waar vorig jaar in het eerste kwartaal nog 37% van de online kopers iets via hun telefoon had gekocht, was dat dit jaar 42%. De laptop blijft op dit gebied het populairst, al liep het aandeel van mensen die dit apparaat gebruiken voor een online aankoop iets terug, van 50% naar 49%.