Invasion Of Algorithms: het gevaar van kunstmatige domheid

Misschien heeft het te maken met mijn bovenmatige interesse in de materie, maar het viel mij op dat we afgelopen maanden zijn gebombardeerd met berichten en nieuws waarin de einde ter tijden wordt voorspeld door de komst van superieure kunstmatige intelligentie, ofwel Artificial Intelligence (AI). Van politici tot  ondernemers als Elon Musk (o.a. van automerk TESLA)) wordt ons angst aangepraat over de toekomst van zelfdenkende machines. Hollywood dikt het doomscenario nog eens lekker aan met de recente release van The Avengers: Age of Ultron.

‘Ultron’ is een door wetenschappers gecreëerd superwezen dat de mensheid moet beschermen, zijn briljante artificial intelligence besluit echter tot  een 180° andere benadering, hetgeen leidt tot een bloedbad. Programmeerfoutje.

Het thema -kunstmatige intelligentie- heeft de afgelopen tijd zijn momentum bereikt. Op allerlei bijeenkomsten in verschillende delen van de wereld komen mensen bij elkaar die vooral de klok hebben horen luiden over AI-technologie en hun mening ventileren over het grote gevaar dat de wereld loopt door deze ontwikkelingen.

Toch zijn wij nog ver verwijderd van een machine die ook maar een greintje besef kan halen uit alle 1-en en 0-en. Tot nu toe zijn we eigenlijk nog niet veel verder gekomen dan superrekenmachines, die nog steeds werken volgens het principe van de Turingmachine, in 1936 -’37(!) ontwikkeld door Alan Turing.

“Als kunstmatige intelligentie (AI) zich ooit tegen ons zal keren, dan zal dit voortkomen uit zijn eigen domheid”.

Gevaar voor media & communicatie
Het enige echte directe gevaar waar wij (werkzaam in communicatie) voorlopig mee geconfronteerd worden is de tussenkomst van ‘superintelligente’ machines en de veelheid aan algoritmes die ons in de advertentiemarkt dagelijks worden aangeboden. Van dataverzamelaars tot geautomatiseerde online media bookers en –brokers; bij alles wordt  ons de ‘science’ visie voorgehouden. Over het “gevaar” van deze ontwikkelingen zijn naar mijn idee  ik nog geen bijeenkomsten gehouden.  

De belofte dat zelf denken overbodig is geworden en we vanaf nu achterover kunnen leunen, om volledig te gaan vertrouwen op nul-en-één dimensionale platformen. Al deze platformen zijn gecreëerd op basis van eigen ‘unieke’ algoritmes.  Maar, als we niet uitkijken dan wordt media-inkoop en -planning een ‘Turkse Bazaar’ waar elke nieuwe winkel beter is dan de vorige en de prijs steeds lager wordt.

Het resultaat van deze “intelligente algoritmes”, deze science based geautomatiseerde inkoop vind je dagelijks online al terug.  Mocht je je moeder hebben verwend met een mooie ruiker voor Moederdag, dan is te hopen dat je dat niet op Facebook, Twitter of andere social media platform hebt gepost. De kans is namelijk groot dat je de komende maand niet meer afkomt van allerlei ‘slimme advertenties’ over bloemen!

Tot de tijd dat er een programma is gecreëerd dat in staat is op afstand in te schatten wat wij willen zien, hoe wij ons voelen, wat wij willen kopen (en wanneer), is het raadzaam om toch vooral zelf te blijven nadenken. Het zou toch zonde zijn om ons  brein, dat zich in miljoenen jaren heeft ontwikkeld tot een superieure denkmachine met ruimte voor nuance, gevoel, emotie, creatie en vernuft, te laten versloffen en verstoffen. Bovendien is het eigen gebruik helemaal gratis.     

De enige echte bedreiging die voortkomt uit de wonderlijke wereld van AI is onze eigen luiheid en een ongegrond vertrouwen in ‘zelfdenkende machines’. Een computerprogramma, hoe slim ook, blijft statistisch gissen naar de onvoorspelbare consument. Geen enkele vorm van Artificial Intelligence is te vergelijken met het menselijk brein, dus laten we dat brein vooral blijven gebruiken. Tot die tijd blijft een tool een tool die ons ten dienste staat om sommige werkzaamheden makkelijker te maken, maar waarvan we vooral de beperkingen moeten kennen om tot een optimaal profijt te komen. Dat kost tijd en moeite en vergt gedegen kennis van de materie.

Programmatic Buying
Hoofd Onderzoek van Vostradamus John Faasse zegt hierover: “Valt Programmatic Buing nu onder ‘Artificial Intelligence’ of onder luiheid? Nog even ter herinnering: Programmatic Buying is het geautomatiseerd kopen, plaatsen en optimaliseren van digitale reclame. In de praktijk nog vooral een specifiek segment van online reclame overigens. Wat heb je ervoor nodig? Data en een algoritme dat bepaalt welke vrije advertentieruimte je op welk moment wilt kopen, tegen welke prijs en aan wie je het wilt laten zien. Als ik geld kreeg voor elke advertentie voor een hotel in Parijs die ik voorgeschoteld krijg in de maand nádat ik een hotel in Parijs heb geboekt, dan woonde ik nu in een hotel in Parijs. Programmatic Buying is voorlopig het R2D2 stadium nog niet voorbij. Een beetje onhandig, maar wel grappig en met potentie. Ooit”.

Ons onbewust verlangen
Hebben wij ons misschien in de loop van de tijd een onbewust verlangen naar luiheid eigen gemaakt? Omarmen wij daarom vrijwel iedere technologische mogelijkheid om dit verlangen steeds verder te bevredigen en zodoende ook ooit AI?

Deze statistieken leveren in elk geval een interessant beeld waar Nederland aan top staat!  De vraagt dringt zich echter op:

“Zijn wij nou zo lui, of zijn andere landen gewoon minder productief?”

Duidelijk is dat wij, als lijstaanvoerder, ons vooral niet moeten laten afleiden door het onbewuste verlangen naar het grote zalig nietsdoen en een valse vorm van  productiviteit. Voorlopig moeten we het vooral zelf blijven doen.

Gérard Ghazarian spreekt op woemsdag 20 mei op het Cross Media Congres
www.crossmediacongres.nl