De nepaandelen van Uber

Zoals bij veel startups uit Silicon Valley was het verhaal van Uber utopisch. In het kielzog van het ‘disrupten’ van de taximarkt zal met zelfrijdende auto’s het beroep taxichauffeur worden opgeheven om uiteindelijk de hele automarkt te ontdoen van particulier bezit. Eerst disrupten, daarna disrupten en dan disrupten. Waarde bij beursgang? 40 miljard.

Wij consumenten deden maar wat graag mee. Goedkope ritjes, handige app, een ratingsysteem… eindelijk waren we van die chagrijnige taxichauffeurs af. En als die begonnen te zeuren dan riepen we: hadden ze zichzelf maar moeten disrupten.

Seksisme

Een paar jaar verder en de bubbel is gebarsten. Seksisme in de boardroom, uitgeknepen Uber-chauffeurs, compleet vernietigde gezinnen in India… Uber bleek weinig mensch. Het mooiste voorbeeld was nog wel oprichter Travis Kalanick – inmiddels eruit getiefd met een serie fraude-rechtszaken aan z’n broek – die maar één ster kreeg als klant.

Waarom? Uit het niets had hij de chauffeursprovisie met 25% verhoogd. Beetje dichter bij die beurswaarde komen, moet hij hebben gedacht. Toen zijn bloedeigen Uber-chauffeur daar iets van zei begon ons haantje de arme man nog de les te lezen ook. Eerst uitknijpen, dan natrappen. Echte wereldverbeteraar, die Kalanick. 

Menschkeit

Inmiddels ligt de hele taximarkt aan diggelen voor alle chauffeurs. Het is voor mij onbegrijpelijk dat onze overheid hier geen menschkeit toont. Daar waar in Amsterdam met succes de excessen van deeleconomie-collega Airbnb worden ingedampt, laat men het in Den Haag afweten.

Sterker nog, op de dag dat bekend werd dat het (natuurlijk) Nederlandse Uber-brievenbusbedrijf wetten overtreedt en nauwelijks belasting betaalt, stonden Neelie en Mark breed glimlachend op de voorpagina van de Telegraaf met onze paardenlul van 40 miljard.

Wat geld niet met mensen doet, hè? Over geld gesproken; dat brievenbusje maakt een verlies van pakweg 3 miljard. De enige reden dat het nog niet is opgevreten door haar rivalen is omdat Google grootaandeelhouder is.

Géén Amazon

En voor wie dit met het jarenlang - vanwege slimme investeringen - verlieslijdende Amazon wil vergelijken: het verlies van Uber is pakweg 60% van haar omzet (5,5 miljard). Een snelle berekening leert dat het bedrijf eigenlijk dan op een waardering van min 20 miljard of wat zou moeten staan. Zelfs Jeff Bezos maakte het nooit zo bont.

Nu we toch bezig zijn, de vergelijk met Steve Jobs toen deze Apple werd uitgezet, gaat ook niet op. Jobs was een hork wiens briljante plan te vroeg kwam voor Apple. Hij werd ontslagen omdat hij geen winst maakte. Kalanick is een hork die ontslagen werd omdat hij seksregels bepaalde voor zijn eigen personeelsfeestjes.

Daar waar Apple nog altijd het symbool van innovatie is, wordt Uber rap het symbool van alles mis in The Valley. In mijn boek 'The Outerweb' noem ik het neo-feodaal: een landeigenaar die zijn bloedeigen volk uitknijpt. Het aandeel wordt nu gelukkig met tientallen procenten tegelijk afgewaardeerd. Na fake news kennen we nu ook fake stock.

Gebrainwhaste hipsters

Maar voor onze normale taxichauffeurs – die netje hun examen doen en door allerlei nieuwe regelgeving zelfs hun pensioen niet zeker zijn - komt dat misschien te laat. Natuurlijk zaten de taxidiensten vroeger vol zwart geld. Maar nu we toch duivels vergelijken; deze Uber-mensen zijn nog altijd een apart vakje beëlzebub.

Wel eens Uber-filmpjes gezien? Allemaal van die gebrainwashte hipsters die denken dat ze de wereld verbeteren. Begrijp me niet verkeerd, de meeste millennials heb ik bijzonder hoog in het vaandel zitten. Maar deze neo-mensjes? Yuch.

Dus voor iedereen die zijn mond vol heeft van duurzaamheid (en wie heeft dat tegenwoordig niet?); skip die Uber vanaf nu. Basta. Pak maar een Lyft of betaal een paar euro meer. Die oude taxichauffeurs mogen af en toe chagrijnig zijn, het zijn tenminste nog mensen waar je mee kunt praten en geen zelfrijdende Uber-robotauto’s die de seksfeestjes van untermenschjes met grootheidswaanzin betalen.

Weet je wat? Ik bel er meteen eentje. Kunnen we gezellig samen zeiken over Uber.

Rogier van Kralingen, oprichter van The Whole Story en schrijver van 'The Outerweb'.