[column] Alleenleving

Het is geen toeval dat ik op die momenten het meest vatbaar ben voor impulsen van marketeers.

Op momenten dat ik vooral bezig ben met mijn eigen behoeften, is de kans groter dat ik verleid word tot de aankoop van bepaalde producten en diensten.

Als ik me in de alleenleving bevind en ik op een slimme manier getriggerd word door een product of dienst is de kans groot dat ik overstag ga.

Of dat werkt? Jazeker. Dat ontdekte ik toen ik onlangs de supermarkt uitliep met louter impulsaankopen. Ik kwam thuis met een vreemde verzameling boodschappen. Toch ontdekte ik al snel een lijn in de bonte verzameling die in mijn tas was beland: het was comfort food. Blijkbaar had ik onbewust de conclusie getrokken dat ik beloond moest worden. In dit geval was de reden: een dag thuiswerken met weinig interactie en ingewikkelde opdrachten. Ergens in mijn brein was het idee ontstaan dat deze inspanning beloond mocht worden met ijs, salades, drop en pizza.

Nu weet ik dat mijn brein op dat moment is geholpen bij het maken van die beslissing. Slimme marketeers hebben mij weten te verleiden tot deze verrassende aankopen. Door in te spelen op mijn gemoedstoestand. Wie zoet is krijgt lekkers toch? Literatuur over gedragsbeïnvloeding laat zien dat de situatie waarin je je bevindt, opgeteld bij je gemoedstoestand, een goudmijn is voor beïnvloeding. En hoewel ik mijn klassiekers ken, en The Hidden Gem van Vance Packard en The Upside of Irrationality van Dan Ariely kan dromen, ben ik ook een prooi voor slimme beïnvloeders.

De kans is groot dat jij daar ook over mee kunt praten. Door bijvoorbeeld bij de kassa van het tankstation niet alleen je benzine, maar ook een impulsaankoop af te rekenen, omdat vergeleken bij de kosten van een volle tank alles in het pompstation goedkoop lijkt. Op een totaalbedrag waarvan je uit eten kunt, maakt dat frikandellenbroodje ook niet meer uit, en die koffie met havermelk ook niet. Tenzij je uit de bubbel van je alleenleving wordt gehaald en je partner, die mee naar binnen is gegaan om even van het toilet gebruik te maken, je erop wijst dat er een thermoskan koffie mee is en dat het ontbijt nog geen twee uur geleden is en het frikandellenbroodje dus ook overbodig is.

Is de alleenleving per definitie een gevaarlijke plek om te zijn? Natuurlijk niet. Maar het is goed om ervan bewust te zijn dat je op deze momenten het minst sterk in je schoenen staat.

Een spontaan bod op een bouwvallig huis op een Italiaanse heuvel kan een goed idee lijken, maar in een gesprek met mensen om je heen die je wijzen op jouw twee linkerhanden en het feit dat je geen woord Italiaans spreekt, kom je misschien tot andere inzichten. Hoe aantrekkelijk de advertentie ook is die dit zaadje in jouw hoofd heeft geplant.

Natuurlijk win je het niet altijd van marketing. Dat is ook niet erg. Maar het is goed om je altijd bewust te zijn van het feit dat ook jij kwetsbaar bent voor manipulatie door marketingmachines. Door wat vaker samen te leven in plaats van alleen te handelen, bouw je wat gezond verstand in. En ga je toch eens de mist in? Maak dan een museum van je impulsaankopen en vraag entree. Wellicht verleid je toevallige voorbijgangers tot een bezoek. Zo maak je winst met de impulsen van anderen.

Peter de Boer is free lance allround branding specialist/creative director, met flink wat mijlen op de teller. Advisory board lid van Superuse studios en Mediatic. Na een studie kunstgeschiedenis koos hij voor een carrière in marketing en vormgeving en schopte hij het tot boardmember bij Saatchi & Saatchi. Hij was co-founder van Onna-Onna, visiting faculty bij THNK en mede partner oprichter van willsark.com.  Hij is zowel gefascineerd door merken die trouwe fans weten te creëren als het ongekende realisme van de Vlaamse primitieven. Peter schreef deze column op persoonlijke titel.

Foto credits: Louis Hansel