Waarom doet John de Mol nog niets met SBS?

Als je naar de grafiek kijkt, zijn het niet zozeer de dalen in de zomer die opvallen maar vooral de toppen in de winter, die doen de afgelopen vier jaar 234, 221, 210 en 201 minuten. Het is onwaarschijnlijk dat de kijktijd naar lineaire televisie ooit nog boven de 200 minuten per dag zal uitkomen.

De NPO deed goede zaken in augustus en pakte een marktaandeel van 37,9 procent. Dat is wel 12 procent lager dan augustus 2016 maar dat was een sportzomer - toen scoorde NPO 43 procent. RTL zag het marktaandeel stijgen met 8,1 procent en SBS zag een daling van 2,8 procent.

Om het effect van de sportzomer eruit te filteren vergelijken we met twee jaar geleden - augustus 2015 - en dan zien we dat het marktaandeel van NPO 10,8 procent hoger ligt en het marktaandeel van RTL 7,7 procent lager en SBS 13,1 procent lager.

Dat is opvallend: het gezamenlijk marktaandeel van RTL en SBS daalt twee keer zo snel als het marktaandeel van NPO groeit. Hoe kan dat?

De grafiek geeft een duidelijk antwoord: het gezamenlijk marktaandeel van NPO, RTL en SBS daalt en dat van de niche zenders stijgt.

BrandDeli is het saleshuis voor de meeste van de nichezenders die op de Nederlandse televisiemarkt actief zijn. Met 20,6 procent marktaandeel hebben de zenders uit het portfolio van BrandDeli in augustus het hoogste marktaandeel ooit behaald (let op: over de hele dag gemeten).

Al eerder publiceerden we over de problemen bij RTL op basis van de ontwikkeling van de kijkcijfers en die werden onlangs bevestigd door minder goede financiële resultaten bij RTL. CEO Sven Sauvé: 'Na jaren de wind in de zeilen te hebben gehad, laat de eerste helft van 2017 een minder positief resultaat zien. De dalende tv-advertentiemarkt en het snel veranderende kijkgedrag heeft z’n weerslag op ons winstniveau.'

Meest interessant is echter SBS. Op 10 april wordt bekend dat Talpa het meerderheidsbelang van Sanoma in SBS overneemt - voor 237 miljoen euro. In eerste instantie lag de aandacht vooral op het enorme verlies dat Sanoma boekt op de investering in SBS, gevolgd door de vraag waarom Sanoma uit SBS stapt. Het antwoord dat Sanoma daar zelf op geeft is - kort door de bocht: Sanoma heeft de focus op A-merken, SBS is een B-merk.

Opmerkelijk: Peter de Mönnink blijft tot in ieder geval het eind van 2017 aan als CEO van zowel Sanoma als SBS en bestuurt derhalve twee grote mediabedrijven, iets waarvan wij op de redactie niet zo snel zouden weten of dat ooit eerder is voorgekomen. De Mönnink kan op deze manier de scheiding tussen Sanoma en SBS goed regelen. Daarbij moet hij dus steeds vanuit twee verschillende belanghebbende bedrijven met zichzelf in onderhandeling gaan. Dat wordt iemand door de aandeelhouders alleen maar toevertrouwd als maximale integriteit is gegarandeerd. We kunnen deze dubbele CEO positie dan ook uitleggen als compliment aan de mens Peter de Mönnink.

Talpa deed een verbeten poging om TMG over nemen. Het overnamegevecht werd gewonnen door Mediahuis en Talpa heeft zich daarbij neergelegd en houdt vooralsnog een minderheidsbelang van 29 procent aan. John de Mol zou nog steeds de ambitie hebben om een groot Nederlands crossmedia bedrijf te bouwen en de overname van SBS past daar natuurlijk in. John de Mol deed al in december 2013, vlak voor de komst van Peter de Mönnink naar Sanoma, een bod van 373 miljoen euro op SBS.

Het argument van John de Mol toen en ook nu: Sanoma is niet bereid om genoeg te investeren in SBS om de zender tot een succes te maken.

Nu heeft John de Mol SBS voor zichzelf alleen en kan hij investeren wat hij wil.

Je zou kunnen denken: John wil RTL voor kerstmis nog voorbij. Bij de SBS presentatie in augustus wordt aangekondigd dat SBS Broadcasting Talpa TV wordt en dat de zenders Talpa 1, 2, 3 en 4 gaan heten. Dat sterren als Chantal Janzen, Linda de Mol en Matthijs van Nieuwkerk naar Talpa TV komen en dat grote formats als The Voice of Holland en Ik hou van Holland ook naar SBS gaan.

Maar dat gebeurde allemaal niet. Sterk nog: de najaarspresentatie van SBS werd afgelast. Woordvoerder Jaap Paulsen liet weten dat er niets van belang was te communiceren.

SBS lanceert dit najaar wel nieuwe programma's maar allemaal met presentatoren die al aan SBS waren verbonden en de kijkcijfers die deze nieuwe programma's opleveren zijn pover. Niets wijst op investeringen van John de Mol.

Natuurlijk: er zijn langlopende contracten en je kunt niet binnen een paar maanden een zender compleet ombouwen. Maar toch; er gebeurt wel erg weinig.

Wat is er aan de hand?

Lezer let op: voordat ik verder ga komt er eerst een disclaimer.

Disclaimer: wat er nu volgt, is speculatie. Het is een suggestie die niet is gestoeld op feitelijke informatie.

Dus wat is er aan de hand? En wat gaat er gebeuren?

Niet veel mensen die het weten en de mensen die het weten, zeggen het niet. En ik denk ook dat de mensen die het weten - John de Mol, Peter de Mönnink, Pim Schmitz, Susan Duinhoven - het zelf ook misschien nog niet precies weten.

Ik denk dit. Gaan we:

Het initiatief van de verkoop van SBS aan Talpa kwam niet van Talpa maar van Sanoma en het kwam plots, daarom waren er ook geen plannen klaar voor wat met de zender te doen na de overname.

Peter de Mönnink is helemaal niet bezig met het scheiden van Sanoma en SBS maar juist met de integratie. Tot dusver is er dan ook niets naar buiten gekomen over stopzetten samenwerkingen of scheiding van activiteiten. vtwonen TV; gaat gewoon door. Wel bekend geworden: NU.nl blijft gewoon Champions League uitzenden in samenwerking met SBS.

John de Mol zal zijn aandeel in TMG ruilen tegen het aandeel dat TMG in Talpa Radio heeft, iemand zal wel iets moeten bijbetalen.

Ik denk dat het gerucht dat hardnekkig in de markt leeft - dat Sanoma zich helemaal uit Nederland zal terugtrekken - waar is.

Sanoma wordt in delen verkocht en een groot deel, misschien wel bijna alles, gaat naar Talpa. Er wordt nu hard berekend waar de synergie zit en wat de winning crossmediale combinaties van de toekomst zijn.

Peter de Mönnink gaat leiding geven aan het crossmedia bedrijf dat John de Mol voor ogen heeft. De investeringen in en de transfers naar SBS komen maar pas vanaf begin 2018.

SBS - Talpa TV - zal RTL inderdaad voorbij gaan maar niet voor kerstmis 2017 maar voor kerstmis 2018.

Het enige wat we nu nog moeten doen, is wachten op wat er daadwerkelijk gaat gebeuren.