De uitgever als ondernemer: lekker investeren met geld van de baas

Geld is een onderwerp waar je eeuwig columns over zou kunnen schrijven. Gebrek aan geld, te veel geld, te weinig geld om te investeren, te hoge of te lage tarieven, noem maar op.

Een gevoelig onderwerp, want begin over geld en iedereen staat op scherp. Tenminste, als het je eigen portemonnee betreft. Wie kent niet die ‘gezellige’ verjaardagsfeestjes waar eindeloos gezeurd wordt over hypotheekrenteaftrek, slimme beleggingsdeals en sombere economische voorspellingen? Ik ga dan altijd snel aan de andere kant van de kamer een glaasje wijn halen. Dergelijke gesprekken – inclusief de gehaaide tips en slimme weetjes – kunnen me gestolen worden. Mijn spaargeld gebruik ik om mijn hypotheek af te lossen en wat er over is laat ik lekker op de bank staan, simpel en relatief veilig. Nee, rijk word je zo niet. Hoeft ook niet.

Ik vind geld wel interessant worden als het over ondernemen gaat. Want daar raakt het aan een probleem in de uitgeefbranche. In de (vele) jaren dat ik meedraai in deze boeiende, commerciële en tegelijk nogal eens onzakelijke wereld, is me namelijk iets opgevallen: veel uitgevers (what’s in a name?) zijn jarenlang succesvol geweest – met de economische wind in de rug. Het geld kon niet op. Het ‘klotste tegen de plinten’, zoals dat vrolijk werd omschreven.

Een aantal uitgevers ging toen – misschien verblind door het succes - een denkfout maken: ze dachten dat ze ondernemers waren. Ze gingen dure magazines uitgeven, (te?) hoge voorschotten aan auteurs betalen en reisden de hele wereld over – je moest immers bijblijven, en het gebeurde nooit hier maar altijd in New York of Tokyo!

Er was echter een cruciaal verschil met echte ondernemers: die geven namelijk hun eigen geld uit. Dat deden concernuitgevers niet. Die kregen elke maand een (riant) salaris gestort en konden drukkosten of royalty’s wegschrijven in een begroting. Dat is geen ondernemen. Ondernemen voel je namelijk in je eigen portemonnee.

Mijn allereerste baas heeft me ooit een goede stelregel geleerd: bedenk, als je gaat investeren voor een bedrijf waar je in dienst bent, altijd eerst of je je eigen spaargeld in het project zou steken. Niet? Waarom dan wel het geld van de zaak?

Ik las laatst ergens dat men bij New Skool Media met de gedachte speelt om werknemers risicodragend mee te laten doen in projectinvesteringen. Als dat bericht klopt, vind ik het een interessante denklijn, waarbij het overigens wel zo moet zijn dat voor beide partijen de risico’s te overzien moeten zijn. Dat is namelijk goed ondernemen.

Femke Leemeijer is zelfstandig marketing consultant

www.kantoorfiftyfour.nl