Horrordesign

Je zult maar caissière zijn van zo’n afdeling. Dan leef je tussen de zieken, terminalen en doden. Hoewel dat gelukkig van tijdelijke aard is, de maatregel die bepaalt dat tabak niet meer zichtbaar tentoongesteld mag worden, is al afgekondigd. Eerder werd het de tabaksindustrie verboden om evenementen te sponsoren, reclames te maken die worden uitgezonden in de bioscoop of op televisie en te adverteren in kranten, tijdschriften en bladen. Tel daar het rookverbod bij op, en de marges om nog marketing te bedrijven worden voor de tabaksindustrie wel heel erg krap.

De laatste troef wordt uit handen geslagen, design. De aantrekkelijk vormgegeven pakjes worden vanaf nu dus (voor 65 procent) ontsierd door de mensen die hun verslaving met blindheid, kanker of de dood hebben moeten bekopen. Saillant gegeven is dat sigarenmerken de dans ontspringen omdat zij een product maken voor een zeer specifieke en kleine doelgroep, aldus de overheidlogica.

Heeft de overheid het recht om een aanbieder van een legaal product te verbieden om aan welke vorm van marketing dan ook te doen? De tabaksindustrie mag zijn product aanbieden, ook maatregelen om het aantal verkooppunten drastisch te verkleinen zijn overigens in de maak, maar wordt verder volledig aan de ketting gelegd. Inclusief twee forse verplichte accijnsverhogingen per jaar. Op de p van prijs valt dus niet te sturen, op de p van promotie niet, op de p van product niet (hoewel…) en op de p van plaats ook al niet. Terugkomend op de p van product, de tabaksindustrie kan overwegen om geen teer en nicotine meer in sigaretten te verwerken, zoals  Jack Daniels kan overwegen om de alcohol uit zijn dranken te halen en Red Bull kan besluiten om de suiker uit zijn drankje te halen. Probleem is alleen dat het product dan het product niet meer is.

Als de conclusie is dat vervaardigers van ongezonde producten niet dezelfde rechten hebben als aanbieders van gezonde(re) producten dan is dus sprake van rechtsongelijkheid op morele gronden. Dat kan je legitiem vinden, maar laten we hier dan wel gelijkheid in betrachten. Alcohol is naar iedere maatstaf een harddrug. Daarom strekt het tot aanbeveling om op flessen en blikjes drank voortaan een man af te beelden die dood in zijn kapot gereden auto ligt, inzoomen op de snijwonden in zijn gezicht en hals want de boodschap moet wel overkomen. Verder een foto van een ernstig beschadigd tienerbrein, van een zuipschuit die verweerd en wel een fles jenever aan zijn mond zet in het park en vergeet ook het huiselijk geweld niet. Een foto van een vrouw die in elkaar geramd in een hoekje ligt te huilen nadat manlief onder invloed van alcohol zijn handen weer eens niet kon thuishouden.

Op iedere burger van fastfoodketens een foto van een dikkerd die net is bezweken aan een hartaanval, of een kind dat gepest wordt door klasgenoten omdat hij zo dik is (eigen schuld, dikke bult!), of van iemand die in een rolstoel is beland omdat hij zijn eigen gewicht niet meer kon dragen.

Op blikjes en flesjes frisdrank graag verrotte gebitten, ook hier weer dikke mensen en onhandelbare kinderen die heftig reageren op het suikershot.

Boodschappen doen wordt voortaan een confronterende, gruwelijke en wellicht zelfs traumatische gebeurtenis. Net zo lang totdat iedereen gezond leeft. Het scheelt de overheid een bom duiten aan binnenkomende accijnzen, maar het is zo altruïstisch om dat op de koop te nemen voor de gezondheid van zijn burgers. Een geruststellende gedachte dat Vadertje Staat zo over ons waakt.

Marketeers van tabaksmerken, verlaat het zinkende schip nu het nog kan en zoek een andere baan. Met werkloze mensen heeft dit kabinet namelijk zo mogelijk nog minder geduld dan met rokers.

Wout Maas
redacteur MarketingTribune