[column] Grondlegger Jumbo Supermarkten Karel van Eerd: 'levensgenieter met enorme legacy'

Karel van Eerd, 'familieman en tot het allerlaatste moment ondernemer in hart en nieren' is niet meer, zo maakte het familiebedrijf het droeve nieuws bekend.

Jumbo- en Karelkenner, retailexpert en oud MT-hoofdredacteur Rupert Parker Brady blikt terug:

Meneer Karel ontmoette ik voor het eerst op het congres Elsevier Retail Summit dat ik ieder jaar organiseerde in Wassenaar. In juni 2007 zat hij met zijn vrouw Kitty vooraan met gespitste oren te luisteren naar het directielid van Tesco, die op mijn uitnodiging een key note verzorgde over de visie van de Britse supermarktketen. Destijds wereldwijd toonaangevend vanwege de elf verschillende huismerken. Een paar dagen later stond er een interview in het Eindhovens Dagblad met de 69-jarige directeur van Jumbo, waarin hij zijn wens kenbaar maakte om ook speciale artikelen onder het Jumbo merk te ontwikkelen voor mensen met een allergie en biologische producten. De Engelse supermarktketen werd door Van Eerd genoemd als zijn grote voorbeeld. Het frappeerde mij hoe snel de ondernemer iets oppikte en dat helemaal eigen maakte. Het principe beter goed gejat dan slecht bedacht was hem op het lijf geschreven. Hij was enorm leergierig, gedreven en luisterde heel goed. Een aantal jaren later sprak ik met Maarten Beernink, oud-hoofdredacteur Elsevier Retail, af dat we Karel van Eerd zouden benaderen voor de eerste in een reeks van vijf boeken over de gouden principes van de ondernemers achter succesvolle bedrijven. We schreven hem een brief en tot onze verrassing nodigde hij ons uit voor een kop koffie. Op een doordeweekse dag in het najaar van 2010 ontving hij ons keurig in pak in zijn kantoor in Veghel, waar de tijd leek te hebben stilgestaan. Een foto van zijn vader hing aan de muur. Hij schonk zelf de koffie in en luisterde aandachtig naar ons voorstel. Gelijk zei hij ja en vervolgens spraken we over de thema's die hij wilde bespreken. Vervolgens reden we een half jaar lang elke maand naar Veghel voor een gesprek van anderhalf uur over de gouden regels van de topman. Hij sprak heel anekdotisch en vol vuur over wat hij allemaal had mee gemaakt in zijn werkzame leven. Het boek schreef zich vanzelf en in september 2011 verscheen de eerste druk van Mijn naam is Karel van Eerd en ik bewijs dat het wel kan. Het eerste interview regelden we met De Telegraaf. Het was duidelijk dat de president commissaris genoot van de media aandacht voor zijn persoon en trots was op het boekje dat we voor eigen rekening en risico hadden gemaakt.

Hij nodigde al zijn vrienden en familie uit voor de officiële presentatie in oktober op zijn golfclub. Hij regelde dat zijn kinderen het eerste exemplaar aan hem overhandigden. Met een grote glimlach sloeg ik het toneelstukje gaande. De oprichter van Jumbo had het mooi voor elkaar dat hij weer in de schijnwerpers stond. Krap een maand later sloeg het nieuws in als een bom dat Jumbo Supermarkten de grote concurrent C1000 overnam. Hij had deze meesterzet goed stil gehouden.

Karel sprak bijna nooit op congressen. In april 2012 sprak hij voor het laatst in het openbaar namens Jumbo bij een congres met Paul Bringmann en Pieter Zwart. Op mijn verzoek signeerde hij boeken voor de deelnemers. Toen het zijn beurt was om te presenteren, deed hij een boekje open over hoe hij dacht over de deal met C1000. Zijn gepeperde uitspraken waren die middag trending op Twitter. C1000 ondernemers reageerden furieus. CEO Frits moest het brandje blussen, en Karel moest beloven om als president commissaris geen bedrijfsgevoelige uitspraken in het openbaar te doen. Er zouden nog vele overnames volgen.

Karel van Eerd transformeerde de groothandel tot een landelijk opererend supermarktbedrijf. Zijn zoon Frits bouwde vanaf 2009 het familiebedrijf uit tot de internationaal opererende Koninklijke Jumbo Food Groep met prachtige speciality brands als La Place en Jumbo Foodmarkt. Karel ging na 2009 niet met pensioen, maar bleef als toezichthouder 13 jaar lang dicht op de bal zitten. Hij deinsde er niet voor terug om bij de directievergaderingen elke donderdag aan te schuiven om mee te praten over het beleid. Karel was het geweten van het bedrijf, die iedereen scherp hield. Het draaide altijd om de klant, die kwam eerst. En daarmee dwong hij bij vriend en vijand respect af. Een jaar geleden zag ik hem voor het laatst bij het jubileumfeest voor relaties, collega's en leveranciers in de Brabanthallen. Zoon Frits was de spreekstalmeester van de avond. Hij liet in een wervelende show zien hoe aan de iconische Brabantse keukentafel van de familie pater familias Karel van Eerd vertelde over zijn avonturen sinds hij op 18 jarige leeftijd het bedrijf van zijn vader ging leiden. Een acteur verbeelde in een zwart wit film de jonge Karel die met de stem van de echte Karel sprak over zijn lessen en inzichten op bepalende momenten in zijn loopbaan. Uiteraard speelde Karel live met zijn jazzcombo een mopje op de piano en begeleide Frits hem op de trompet. Het was een grote show. Tijdens het diner voor de 700 genodigden liep ik naar zijn tafel en schudde hem de hand. Hij genoot zichtbaar van de avond. Zijn woorden klinken nog na in mijn oren: "Ik ben nog lang niet klaar." Klassiek Karel. De levensgenieter bleef ook doorgaan met werken tot hij op 15 december de geest gaf. Een unieke ondernemer die een enorme legacy achter laat. Zijn bezieling leeft voort in zijn kinderen en kleinkinderen.

Rupert Parker Brady
Sandenburg DST