Einde aan eten

Op sociaal gebied zijn er niet alleen zorgen over de verdeling van het voedsel over arm en rijk (en te meer als daar nog eens drie miljard, merendeel armen, bijkomen), maar ook over de moeilijke en zware positie van boeren, zelfs in de westerse wereld.

Wie de bovenstaande thema’s de laatste jaren volgt, (en mijn zo geliefde Foodlog.nl geeft daar een prachtig inzicht in), zal zien dat de discussies erover voortdurend vastlopen. Vooral omdat de oplossingen onhaalbaar lijken: productie moet nog intensiever, de consument moet een ander voedingspatroon aanleren, de vrije markt moet het oplossen. Dit zijn oplossingen, zou Einstein zeggen, op het bestaande niveau van denken. Kortom: niet werkende pseudo-oplossingen. Er moet een nieuw denkniveau komen. En de kans is groot dat dit niet van professionals in de agrifoodsector komt.

Bijvoorbeeld wel van Rob Rhinehart, een nerd die druk was met het ontwikkelen van allerlei apps en geen zin had in het hele proces van eten kopen, maken en afwassen. Hij bedacht Soylent (www.soylent.me), en hier treft u een goede beschouwing erover aan. Het gaat mij namelijk niet om Soylent op zich. Het gaat mij om de route. Het denken over eten en voedsel, dat bij de gevestigde orde zo is vastgelopen, komt in handen van andere partijen. Inderdaad de Rob Rhineharts van deze wereld, maar natuurlijk ook de chemie en farmacie-reuzen, die veel betere ‘Soylents’ gaan ontwikkelen. Voeding is het laatste bastion waar natuur nog zo belangrijk is. Voor de rest is natuur een gecultiveerde plek waar je naar de natuur gaat kijken. En het zou heel goed kunnen dat we de natuur moeten gaan loslaten en de high tech voor het produceren van ons voedsel moeten omarmen, om het probleem van Rob (geen zin om te koken) en de grote problemen uit de eerste alinea van deze column op te lossen. Dan eten we in het weekend nog een beetje ‘uit die goede oude tijd’: de tijd waar Michael Pollan en vele anderen ons naartoe wil hebben. Maar wel de tijd die niet meer bestaat.

Als mijn collega Wouter de Heij en ik naar het hele voedselcomplex kijken, dan zien we zowel in de primaire sector, als in de productie, als in de retail, maar ook in het huishouden wel een enorme technologische ontwikkeling, maar het is een ontwikkeling die nog binnen de mainframe omgeving blijft. Groot en zwaar. Heel veel techniek voor heel weinig output. Zo is het in de agrifoodsector ook. Enorm massale input met geringe output, waar ook nog eens een derde van weggegooid wordt.

Het einde van het traditionele eten is inzicht. Het nieuwe eten, of beter het voeden, staat voor de deur: de stap van mainframe-eten naar smartphone-eten.

Jan Peter van Doorn
food&retail-marketingstrateeg