[column] Permacultuur: het nieuwe biosucces?

Permacultuur is oorspronkelijk super duurzame landbouw: landbouwsystemen die geen enkele schade berokkenen aan welk ander element op aarde dan ook.

Complexe ecosystemen in de natuur dienen als voorbeeld. Ecologisch duurzaam en economisch stabiel zijn de sleutelwoorden. Permacultuur zou je dus kunnen omschrijven als een zelfregulerend systeem: een volkomen gezonde bodem, met een evenwicht aan planten, insecten en andere dieren, waardoor een weerbare omgeving wordt gecreëerd die eventueel natuurgeweld kan weerstaan. Onnatuurlijke ingrepen (van de mens) en middelen zijn taboe, dat geldt zelfs voor het zetten van een val voor bladluizen.

Permacultuur staat nog in de kinderschoenen, maar een markt voor artikelen van permalandbouw zou zich de komende jaren nog flink kunnen ontwikkelen. Waarom? Door de discounters. Nee, die zie ik dat soort artikelen (voorlopig) niet verkopen, maar ze hebben er de laatste jaren voor gezorgd dat het volume van biologische producten zo groot is geworden dat het stadium van exclusief – of elitair, zoals sommigen het noemen – nu echt wel gepasseerd is. Dat gaat zelfs zo ver dat het Europese bio-logo voor de (Duitse) discounters niet meer aan hun eisen voldoet, maar wél het Duitse Bioland-logo.

De Duitse service supermarkten zetten, om onderscheidend vermogen te creëren, vol in op Demeter-keurmerk. Demeter is in principe duurzamer dan biologisch, met strengere regels voor bodem- en waterbeheer en het eventuele gebruik van middelen. De verkoop van Demeter in de supermarkt heeft weer tot gevolg dat de biologische speciaalzaak, waar Demeter-producten tot nu toe min of meer exclusief verkocht werden, ook weer verder moet. Daardoor komt er nu – versneld – ruimte en vooral ook aandacht voor permacultuur. Nu heeft permacultuur nog geen erkend keurmerk, maar hier wordt inmiddels aan gewerkt. Maar zolang het zo klein is, is dat voor de echte ‘bio’-elite geen probleem.

De Franse socioloog Pierre Bourdieu zei het al: zodra iets voor de massa wordt, zoekt de elite iets nieuws en dat biedt permacultuur in alle opzichten. Of permalandbouw in z’n huidige vorm de toekomst is, weet ik niet. Wat ik wel hoop, is dat deze ‘bio 4.0’-richting zo veel nieuwe inzichten oplevert dat de totale land- en tuinbouw er straks van profiteert.

Anneke Ammerlaan
food & retail trendwatcher

foto boven: Jens Johnsson / Unsplash