[column] Nuancering blog over vlees: 'feitenstrijd klopt niet'

Het betreft dit blog.

Het PBL heeft afstand genomen van de aantijgingen van AgriFacts: 'Recente aantijgingen van de Stichting Agri Facts naar aanleiding van een in 2014 verschenen PBL-publicatiebericht over een Engelstalig wetenschappelijk artikel zijn onjuist.'

Ik beschrijf graag hoe het echt zit:  mijn stichting Even Geen Vlees waarschuwt voor misleidende berichtgeving van stichting AgriFacts. Dit initiatief van veehouders en akkerbouwers is bedoeld om cijfers over de landbouw te 'factchecken'. Even Geen Vlees stelt echter dat AgriFacts in een persbericht -waaruit ook Van De Riets Vlees.nl put- onterecht wordt geclaimd dat het Planbureau voor de Leefomgeving de klimaatimpact van dierlijke producten naar beneden heeft bijgesteld.

Context
AgriFacts opende de aanval op het Planbureau voor de Leefomgeving vanwege de volgende zin op de PBL-website: 'Als alle inwoners van de Europese Unie de helft minder vlees, zuivel en eieren eten, dan daalt de uitstoot van broeikasgassen met 25-40% van de emissies.' Het PBL heeft naar aanleiding van een klacht van AgriFacts het woord 'landbouwgerelateerde' (emissies) toegevoegd aan de zin om duidelijk te maken dat niet het totaal aan alle Europese broeikasgassen met zoveel procent daalt, maar de emissies veroorzaakt door vlees, zuivel en eieren. Even Geen Vlees stelt -evenals het PBL zelf- dat dit echter al kon worden opgemaakt uit de context en het onderzoek waarnaar op de website van het PBL werd verwezen. De aantijging van AgriFacts dat het PBL mensen jarenlang op het verkeerde been heeft gezet, is daarom sterk overdreven, meen ik. Bovendien is er geen sprake van dat het PBL de cijfers heeft 'bijgesteld' zoals AgriFacts claimt.

AgriFacts voert verouderde data aan
Het PBL heeft op verzoek van AgriFacts tevens aan de PBL-website toegevoegd dat de landbouw 9 procent van het totaal van de broeikasgasuitstoot van de EU vormt. Stichting Even Geen Vlees stelt dat dit percentage hoger moet liggen. Het percentage komt namelijk uit door AgriFacts aangehaalde, verouderde Europese data van 2004. Sinds die tijd is het aandeel van de landbouw in het totaal van de Europese broeikasgasuitstoot gestegen, stelt het PBL in haar brief in reactie op AgriFacts. Bovendien is deze 9 procent exclusief landgebruik, kunstmestproductie, vervoer, landbouwwerktuigen en de productie van veevoer buiten Europa.

Veevoer niet meegeteld
De Amazone is enorm aangetast door de productie van veevoer. En ook binnen de EU is erg veel land in gebruik om veevoer te verbouwen. AgriFacts negeert deze feiten, signaleren wij. De regering en het PBL gaan hierin mee: ze betrekken de import van veevoer niet in de berekening van de Nederlandse klimaatimpact van dierlijke producten, evenmin als uitstoot door kunstmestproductie, landbouwwerktuigen en vervoer. Dit is ook te lezen op pagina 4 van de brief van het PBL in reactie op AgriFacts. 'De overheid koppelt deze factoren los van de veehouderij. Hierdoor wordt de uitstoot van de veehouderij op het Nederlandse geheel geraamd op 11 procent. AgriFacts mag het PBL dus juist bedanken dat ze het geïmporteerde veevoer en andere factoren niet meetellen, anders lag het percentage een stuk hoger', poneert Even Geen Vlees.

Kern van het verhaal
Mijn stichting maakt zich grote zorgen over de feitenstrijd die AgriFacts in gang heeft gezet en zegt hierover officieel het volgende: 'Dierlijke producten zijn zeer inefficiënt en milieubelastend in vergelijking met plantaardig voedsel.' In de EU wordt meer dan 80 procent van de emissies uit de landbouw veroorzaakt door de veehouderij, blijkt uit recentonderzoek van de Universiteit van Helsinki. Dit bleek overigens ook al uit de Europese data van 2004 die AgriFacts zelf aanhaalde.

Omdat dieren voer nodig hebben en ontlasting produceren, hebben dierlijke producten niet alleen een weerslag op het klimaat, maar ook op de biodiversiteit, het zoetwaterverbruik en de directe leefomgeving door luchtvervuiling veroorzaakt door de veehouderij. 'Het is belangrijk dat mensen dat inzien, zodat we kunnen overstappen op een duurzamer, overwegend plantaardig voedselsysteem. Door in te zoomen op bepaalde details, wordt de kern van het verhaal echter afgezwakt. En dat is zeer waarschijnlijk precies wat AgriFacts wil.'

Daarnaast spreekt Dé van de Riet in zijn MarketingTribune-gastblog van 'invloed op het milieu', maar het gaat hier om het klimaat. 

Ik voeg hier nog aan toe dat AgriFacts niet met Even Geen Vlees in debat wilde op uitnodiging van een organisatie in Amsterdam. Jammer, want wij hadden graag met ze in debat willen gaan.

Armanda Govers
oprichtster van stichting Even Geen Vlees
www.evengeenvlees.nl 
Facebook: facebook.com/evengeenvlees 
Twitter: @evengeenvlees




(beeld boven: Unsplash)